E-KsięgarniaChoć miał zaledwie 21 lat, siał postrach w szeregach komunistycznej bezpieki. Wsławił się m.in. rajdem, w czasie którego rozbił 7 posterunków milicji. 28 czerwca 1946 roku Zdzisław Badocha „Żelazny”, podkomendny „Łupaszki”, stoczył swoją ostatnią walkę – poległ raniony granatem w czasie próby ucieczki z jednej z partyzanckich kwater. Miejsce ukrycia jego zwłok nadal pozostaje nieznane.
W 74. rocznicę śmierci „Żelaznego” w miejscowości Czernin (gmina Sztum), gdzie Zdzisław Badocha oddał życie, delegacja IPN Gdańsk na czele z prof. Piotrem Niwińskim oddała hołd bohaterowi, składając kwiaty przed pomnikiem „Żelaznego”.
Monument został odsłonięty 28 czerwca 2016 r., a w 2004 r. na miejscowym kościele została zawieszona tablica pamiątkowa. Warto dodać, że upamiętnienia Zdzisława Badochy znajdują się także w Skórczu (2017 r.), w Podjazach (gm. Sulęczyno, pow. Kartuski, od maja 2019 r. na ścianie Szkoły im. Danuty Siedzikówny), w rodzinnej Dąbrowie Górniczej (odsłonięto ją 1 marca 2020 r., tuż przed epidemią oraz przed 95. rocznicą urodzin). Jesienią 2020 r. kolejna tablica zostanie odsłonięta na szkole w Bączu, gmina Kartuzy, pow. kartuski (tablica miała zostać odsłonięta w maju, ale epidemia koronawirusa opóźnia uroczystość).
– Należy podkreślić, że cały czas szukamy grobu ppor. Badochy, podobnie jak tysięcy naszych bohaterów z czasów walk z niemieckimi i komunistycznymi okupantami – mówi prof. Mirosław Golon, dyrektor IPN Gdańsk.
Zachęcamy jednocześnie do wysłuchania audycji historycznej Polskiego Radia 24 prowadzonej przez red. Tadeusza Płużańskiego, w której prof. Piotr Niwiński wspominał m.in. tragiczne rocznice w historii zmagań 5 Wileńskiej Brygady Armii Krajowej z komunistycznym zniewoleniem.