Uroczystości w Toruniu (8 lipca)
Miejsce: Diecezjalne Sanktarium Miłosierdzia Bożego w Toruniu, ul. św. Faustyny 7.
Program:
17.00 – prof. dr hab. Mirosław Golon, Dyrektor IPN Gdańsk – Wołyń 1943. Wołają z grobów, których nie ma. Prawda i pamięć. Krótki zarys historyczny o tragicznych wydarzeniach na Wołyniu.
17.20 – prof. dr hab. Grzegorz Górski, Kolegium Jagiellońskie w Toruniu – Czy Zbrodnia Wołyńska to było ludobójstwo?
17.40 – prof. dr hab. Waldemar Rozynkowski, UMK – Sł. Boży Adolf P. Szelążek – biskup diecezji łuckiej na Wołyniu w trudnym okresie II Wojny Światowej.
18.00 – uroczysta Msza św. za ofiary zbrodni wołyńskiej – przewodniczy bp Andrzej Suski.
19.00 – odsłonięcie Tryptyku Zbrodni Wołyńskiej.
W piątek, sobotę i niedzielę będzie dostępna wystawa IPN na temat Zbrodni Wołyńskiej.
Uroczystości w Gdańsku (11 lipca)
Program:
15.00-16.00 – złożenie kwiatów pod Pomnikiem Pamięci Ofiar Eksterminacji Ludności Polskiej na Wołyniu (róg ul. Stolarskiej i ul. Katarzynki obok kościoła pw. św. Brygidy) – prof. Mirosław Golon, dyrektor IPN Oddział w Gdańsku.
17.00 – Wydarzenie edukacyjne „Echa Wołynia”, miejsce: Sala Edukacyjno-Konferencyjna im. gen. A.E. Fieldorfa „Nila” (Gdańsk, al. Grunwaldzka 216 w budynku IPN Oddział w Gdańsku).
17.00-17.15 – powitanie zaproszonych gości (Krzysztof Drażba, naczelnik Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN w Gdańsku).
17.15-18.15 – prelekcja „Zbrodnia Wołyńska” (Bartosz Januszewski z Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN w Gdańsku).
18.15-20.00 – spotkanie ze świadkami zbrodni OUN-UPA: Henrykiem Wojciechowskim (ur. 1930) – Stasin, woj. wołyńskie, 11 lipca 1943; Janem Michalewskim (ur. 1938) – Hucisko Brodzkie, woj. tarnopolskie, 13 lutego 1944; kmdr. Janem Pinkiewiczem (ur. 1929) – Hucisko Brodzkie, woj. tarnopolskie, 13 lutego 1944.
20.00-20.30 – projekcja filmu dokumentalnego „Wołyń w pożodze” (real. A. Sikorski, prod. TVP Lublin i IPN Oddział w Lublinie, 2007).
Spotkaniu w siedzibie IPN Gdańsk towarzyszyć będzie wystawa IPN „Wołyń 1943”.
Uroczystości w Grudziądzu (11 lipca)
Program:
11.00 – Msza św. w kościele pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, ul. Moniuszki 8 w Grudziądzu.
12.00 – odsłonięcie tablicy edukacyjnej "Genocidium Atrox" informującej o ludobójstwie na ziemiach południowo-wschodnich II RP oraz poświęcenie krzyża, zbieg ulic Rapackiego i Królewskiej w Grudziądzu. Więcej na temat tablicy tutaj: https://gdansk.ipn.gov.pl/pl2/aktualnosci/54637,Tablica-Ludobojstwo-na-ziemiach-poludniowo-wschodnich-II-Rzeczypospolitej.html.
Następnie złożone zostaną kwiaty pod Pomnikiem Ofiar ukraińskich nacjonalistów oraz odbędzie się otwarcie wystawy IPN pt. „Wołyń 1943. Wołają z grobów, których nie ma”.
Współorganizatorami uroczystości są: Towarzystwo Miłośników Kresów Wschodnich w Grudziądzu, Urząd Miasta w Grudziądzu, IPN Oddział w Gdańsku, Delegatura IPN w Bydgoszczy.
Dodatkowo uroczystości upamiętniające 75. rocznicę Krwawej Niedzieli na Wołyniu odbędą się 11 lipca w Starogardzie Gdańskim. O 17.30 w kościele pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej zostanie odprawiona Msza św. w intencji Ojczyzny i ofiar Tragedii Wołyńskiej – pod przewodnictwem ks. proboszcza Dariusza Nency. Po Eucharystii odbędzie się półgodzinna prelekcja poświęcona Zbrodni, następnie projekcja filmu dokumentalnego „Wołyń w pożodze”. Wydarzenie zostało objęte opieką merytoryczną IPN Oddział w Gdańsku.
Plany dalszych działań Oddziału IPN w Gdańsku związane z upamiętnianiem ofiar ludobójstwa przeprowadzonego przez OUN i UPA na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej:
W najbliższym czasie IPN Oddział w Gdańsku planuje zamontownie tablicy informacyjnej "Genocidium Atrox" (na wzór odsłoniętej 11 lipca przy pomniku w Grudziądzu, a przygotowywanej także dla Gdańska) w Zielonce Pasłęckiej – prawdziwie "wołyńskiej" miejscowości, gdzie na miejscowym cmenatrzu od kilku lat stoi już piękne upamiętnienie pomnikowe. – Z biegiem czasu postaramy się dotrzeć do wszystkich wołyńskich i wschodniomałopolskich śródowisk i wspomóc je w organizacji lokalnych upamiętnień. Prace te są tym bardziej ważne, że na terenie dzisiejszej Ukrainy nadal w większości miejsc masowych mordów na tysiącach Polaków nie ma żadnych upamiętnień. Ofiary nie mają nie tylko grobów, ale nawet symbolicznego upamiętnienia z imieniem, nazwiskiem, datą urodzenia i datą tragicznej śmierci z rąk morderców spod znaku OUN i UPA, i miejscem śmierci, które w większości wypadków było zarazem miejscem urodzenia i zamieszkania. Polska nigdy nie może zapomnieć niewinnych ofiar, tych którzy zginęli za to, że byli Polakami – mówi prof. Mirosław Golon, dyrektor IPN Oddział w Gdańsku.
Przedstawiciele IPN Gdańsk 12 lipca o godz. 12.00 w sanktarium w Zielonce Pasłęckiej wezmą udział w uroczystościach z okazji obchodów Dnia Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej z udziałem kompanii honorowej WP oraz pocztów sztandarowych.
Podczas uroczystości i wydarzeń towarzyszących będą wykonywane zdjęcia oraz filmy, które mogą być wykorzystane na: gdansk.ipn.gov.pl, twitter.com/IPNGdansk oraz www.facebook.com/IPN.Gdansk.
Dokładne programy uroczystości także w załączniku poniżej: