Wystawa IPN „Tu rodziła się »Solidarność«” 16 kwietnia została zaprezentowana w Słupsku na Starym Rynku. Z powodu pandemii w uroczystości uczestniczyli wyłącznie zaproszeni goście i przedstawiciele mediów.
– Najważniejszym elementem ogólnopolskiej wystawy IPN „Tu rodziła się »Solidarność«” są dodatki regionalne ukazujące narodziny „S” w mniejszych miejscowościach. To wiedza, w wielu wypadkach, całkowicie nieznana – powiedział prof. Mirosław Golon, dyrektor IPN Gdańsk.
– Solidarność to nasze wspólne dziedzictwo, które powinno łączyć wszystkich. Jako Polacy, zbudowaliśmy coś całkowicie wyjątkowego – najlepiej zorganizowany opór przeciwko komunie – dodał.
– Ekspozycja IPN prezentowana w sercu Słupska, opowiada o wydarzeniach, które zmieniły oblicze kraju, Europy i świata. Mam nadzieję, że mieszkańcy naszego miasta, dzięki zgromadzonym przez IPN materiałom, zdjęciom i informacjom lepiej poznają dzieje własnego miasta oraz dzieje Solidarności. Może część odnajdzie siebie w opisywanych na ekspozycji historiach – mówiła prezydent miasta Słupska Krystyna Danilecka-Wojewódzka.
– Otwierając tę wystawę oddajmy cześć tym, którzy poświęcili życie za wolność i Solidarność. Dziękuję IPN za przypomnienie słupskich wydarzeń sprzed ponad 40 lat. Starajmy się wypełniać testament i dziedzictwo działaczy Solidarności wypracowane podczas Sierpnia ’80 – mówił Tadeusz Pietkun, przewodniczący Zarządu Regionu Solidarności w Słupsku.
W uroczystości, którą poprowadził Krzysztof Drażba, naczelnik OBEN IPN Gdańsk, brali udział uczestnicy Sierpnia ’80 m.in. Edward Müller, były opozycjonista i działacz Solidarności, obecnie członek Pomorskiej Wojewódzkiej Rady Konsultacyjnej ds. Działaczy Opozycji Antykomunistycznej oraz Osób Represjonowanych z Powodów Politycznych.
W 1975 r. Słupsk stał się siedzibą władz wojewódzkich. W tym czasie nie działały tu żadne struktury opozycyjne. Miasto i region cechowało duże upartyjnienie. Dopiero w 1980 r. w Słupsku obudził się duch wolnościowy. Jako pierwszy zakład w mieście zastrajkowały Polskie Koleje Państwowe (18 sierpnia). Następnie do strajku przyłączyły się kolejne zakłady pracy.
Słupską część ekspozycji opracowała Izabela Brzezińska z IPN Gdańsk.
Zapraszamy do indywidualnego zwiedzania wystawy do 13 maja.
Po otwarciu ekspozycji przedstawiciele IPN, Solidarności oraz Miasta Słupsk złożyli również kwiaty pod solidarnościową tablicą na kościele Mariackim, tablicą upamiętniającą ofiary Grudnia ’70 oraz pod pomnikiem bł. Jerzego Popiełuszki przy kościele pw. Serca Jezusowego.
-
18 -
19 -
25
Ekspozycja „Tu rodziła się »Solidarność«” IPN ma na celu ukazanie ogólnopolskich masowych strajków z lipca, sierpnia i września 1980 r. Wystawy składają się z części ogólnopolskiej, części regionalnych oraz lokalnych, ukazujących powstawanie „Solidarności” w niemal każdym zakątku naszego kraju. Teksty na panelach wystawowych są prezentowane w języku polskim i angielskim.
Pierwszą z 53 wystaw „Tu rodziła się Solidarność” uroczyście otworzył prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Jarosław Szarek 1 lipca 2020 r. w Mielcu, na pl. Armii Krajowej.
Miesiące wakacyjne były świadkami kolejnych odsłon tej unikatowej wystawy, tworzących „Biało-czerwony szlak: Tu rodziła się Solidarność”. Jej poszczególne regionalne wydania zaprezentowane zostały ostatecznie w 53 miastach całej Polski, by 28 sierpnia stanąć w komplecie na pl. Piłsudskiego w Warszawie. Właśnie tutaj Jan Paweł II swoją homilią w zesłanie Ducha Świętego 2 czerwca 1979 r. rzucił iskrę wolności, która zaowocowała rok później powstaniem „Solidarności”.
W 2021 r. wystawa jest prezentowana w kolejnych miejscowościach.
Latem 1980 roku Polacy, połączeni poczuciem wspólnoty, przeciwstawili się komunistycznemu totalitaryzmowi.
Wprowadzenie podwyżek 1 lipca 1980 roku wywołało falę krótkich, spontanicznych strajków, które rozlały się po kraju. Aby stłumić protesty, władze spełniały lokalne postulaty robotników, lecz strajki obejmowały kolejne ośrodki. W połowie sierpnia zastrajkowała Stocznia Gdańska. Powstał Międzyzakładowy Komitet Strajkowy, który ogłosił 21 postulatów. Jednym z nich było powstanie wolnych związków zawodowych, popierane przez setki zakładów pracy w całej Polsce.
W pamięci społecznej najsilniej zapisały się strajki w Trójmieście, Szczecinie i na Górnym Śląsku, gdzie strajkujący podpisali porozumienia z władzą komunistyczną, ale od lipca do września 1980 roku strajkowało w PRL 700 zakładów pracy. Trzeba pamiętać o masowym charakterze tych wystąpień. Nie tylko w Gdańsku, lecz także w tych kilkuset miejscach, czasem bardzo małych miejscowościach, rodziła się „Solidarność”, która zmieniła bieg historii.
Więcej o strajkach lipcowo-sierpniowych ’80 na portalu przystanekhistoria.pl