Nawigacja

Aktualności

Zapraszamy na wystawę IPN Gdańsk „W walce o lepszą przyszłość. Wolne Związki Zawodowe 1978-1980” – 21 kwietnia – 7 maja

Ekspozycja ukazuje historię utworzenia WZZ, a także sylwetki jej twórców, działaczy i współpracowników

Czym były Wolne Związki Zawodowe? Kto je tworzył? Odpowiedzi na te i inne pytania można znaleźć na wystawie plenerowej IPN „W walce o lepszą przyszłość. Wolne Związki Zawodowe 1978-1980” dostępnej dla zwiedzających od 21 kwietnia do 7 maja przed siedzibą IPN Gdańsk (al. Grunwaldzka 216).

Ekspozycja prezentuje historię utworzenia Wolnych Związków Zawodowych, a także sylwetki jej twórców, działaczy i współpracowników. Jej autorami są pracownicy Archiwum IPN w Gdańsku: Karol Lisiecki i Dariusz Mańkowski. Wykorzystano w niej materiały ze zbiorów Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, prof. dr. hab. Sławomira Cenckiewicza, Józefa Drogonia, Andrzeja Kołodzieja, Zenona Kwoki i Stanisława Składanowskiego.

Ekspozycja jest dwujęzyczna (pol.-ang.) i składa się z 13 dwustronnych paneli. Może być prezentowana w pomieszczeniach jak i plenerze. 

Treść wystawy jest również dostępna online.


W totalitarnym systemie PRL nie było miejsca na żadne oddolne inicjatywy. Życie obywateli poddane było ciągłej inwigilacji, cenzurze i kontroli. Interesów i praw robotników miały strzec powołane przez reżim związki zawodowe. Ich głównym zadaniem było działanie zgodne z polityką partii, natomiast sprawy związane z warunkami pracy odgrywały rolę drugorzędną. Niepokorni wobec władz komunistycznych byli szykanowani, wyrzucani ze szkół, z pracy, z mieszkań… Mimo to wiele osób dostrzegało potrzebę istnienia niezależnej od państwa organizacji broniącej pracowników w sporach z pracodawcą i walczącej o poprawę warunków pracy. Pierwszą próbę utworzenia autonomicznej organizacji związkowej podjął Kazimierz Świtoń przy wsparciu Romana Kściuczka, Władysława Sulewskiego, Ignacego Pinesa i Tadeusza Kickiego. 21 lutego 1978 r. w Katowicach powołali oni do życia Komitet Pracowniczy Wolnych Związków Zawodowych. Wkrótce do WZZ dołączyli Bolesław Cygan, Józef Bal, Zdzisław Mnich, Stanisław Tor i Jan Świtoń.

Fragment pierwszego panelu wystawy

do góry