E-KsięgarniaOd Mszy św. i uroczystego odsłonięcia pomnika bł. ks. Franciszka Rogaczewskiego rozpoczął się 11 grudnia Kongres 108 Błogosławionych Męczenników II wojny światowej. W uroczystości uczestniczyła liczna delegacja IPN, na czele z dyrektorem IPN Gdańsk prof. Mirosławem Golonem oraz dyrektor Archiwum IPN Marzeną Kruk.
Celem Kongresu było rozpowszechnienie duchowości 108 polskich męczenników zamordowanych podczas II wojny światowej, beatyfikowanych 13 czerwca 1999 r. w Warszawie przez św. Jana Pawła II podczas Jego podróży apostolskiej do Polski, a także promocja działań na rzecz utrwalania pamięci narodowej.
– Tematyka Kongresu głównie koncentruje się na przybliżeniu postaci i duchowości pięciu Błogosławionych Męczenników Gdańskich, a także tych duchownych, którzy oddali swoje życie za Boga i Ojczyznę do 1990 roku –mówi br Zdzisław Duma OFMCap, główny inicjator Kongresu, pełniący funkcję Gwardiana Domu Zakonnego Zakonu Braci Mniejszych Kapucynów w Gdańsku.
W trakcie dwóch dni Kongresu odbyło się 15 debat panelowych o zróżnicowanej tematyce. Liczba prelegentów i moderatorów wyniosła ok. 70 osób reprezentujących różne środowiska i odmienne światopoglądy. Poniżej prezentujemy szczegółowy plan kongresu, w którym uczestniczyli liczni przedstawiciele Instytutu Pamięci Narodowej.
Wydarzenia kongresowe odbywały się w gdańskich kościołach Chrystusa Króla i św. Jakuba Apostoła oraz w Muzeum II Wojny Światowej.
***
Relacja:
Dzień 1
Wśród wydarzeń z udziałem przedstawicieli IPN należy wymienić panel dyskusyjny pt. W każdym czasie i każdym miejscu, do swobodnego rozporządzenia Woli Bożej. Odbył się on pierwszego dnia kongresu, a wzięli w nim udział: prof. Mirosław Golon (dyrektor Oddziału IPN w Gdańsku), dr inż. Kazimierz Janiak (prezes Zarządu Stowarzyszenia Krzewienia Edukacji Finansowej), dr Stanisław Kluza (prezes Instytutu Debaty Eksperckiej i Analiz – Quant Tank) oraz Mateusz Środoń (autor polichromii 108 błogosławionych męczenników II Wojny Światowej w kaplicy Muzeum Powstania Warszawskiego). Moderatorem był ks. dr Jarosław Grabowski.
Panel poświęcony był bł. br. Stanisławowi Trojanowskiemu OFM CONV (1908–1941). Brat Stanisław Tymoteusz Trojanowski został zamęczony katorżniczą pracą w Oświęcimiu, gdzie zmarł na zapalenie płuc w wieku 33 lat.
Obecny na panelu prof. Mirosław Golon podkreślił, że mamy do czynienia z wizerunkiem człowieka bardzo skromnego [...] bardzo religijnego [...] i wyboru drogi życiowej, którą była służba Bogu. Świadczy o tym dewiza, której błogosławiony był posłuszny: W każdym czasie i każdym miejscu, do swobodnego rozporządzenia Woli Bożej.
W dalszej części wystąpienia prof. Golon zaznaczał, że ofiara życia męczennika nie była daremna; po klęsce nazistowskich Niemiec w 1945 r. możliwa była na tej ziemi akcja ewangelizacyjna i późniejsze rządy o charakterze chrześcijańsko-demokratycznym.
Pierwszy dzień Kongresu zakończył panel „Kościół niezłomny (ch)”. O różnych wymiarach niezłomności Kościoła instytucjonalnego, duchownych i świeckich, szczególnie w warunkach okupacji niemieckiej, sowieckiej i zniewolenia komunistycznego rozmawiali Tadeusz M. Płużański, prezes Zarządu Fundacji „Łączka”, Leszek Żebrowski, publicysta i historyk, Adam Chmielecki, prezes Radia Gdańsk, autor książek oraz teolog br. dr Krzysztof Niewiadomski z zakonu Braci Mniejszych Kapucynów. Dyskusję moderował Jan Hlebowicz z IPN Gdańsk.
Dzień drugi
W debacie inauguracyjnej drugi dzień Kongresu pt. „Żeby odrodzić ojczyznę, trzeba wpierw odrodzić samego siebie” udział wzięli: Adam Hlebowicz (dyrektor Biura Edukacji Narodowej IPN), ks. kan. dr Maciej Kwiecień, Mirosław Piepka, Andrzej Sotkowski. Rozmowę moderował Artur Stelmasiak.
Kolejno odbyły się dyskusje wokół tematów: „Zupełne oddanie się Bogu na służbę - oznacza jeden wyraz... Miłość - ona wszystko może, czyli o męczennikach Powstania Warszawskiego” oraz: „Powiedz matusiu (dziadkowi), że [...] nie potrzebuje on wstydzić swojego wnuka, czyli o patriotyzmie Poznańskiej Piątki”.
W debatach udział wzięli: ks. Krzysztof Ławrukajtis, Andrzej Potocki, Tomasz Sakiewicz, dr Barbara Stanisławczyk (IPN), Michał Góras, s. Natalia Roman, dr Rafał Sierucha (IPN) i ks. dr Jarosław Wąsowicz SDB.
Panelem dyskusyjnym pt. „Męczennicy PRL” 12 grudnia zakończył się Kongres 108 błogosławionych męczenników II wojny światowej. Debatowali dr hab. Sławomir Cenckiewicz (Kolegium IPN), dr Jolanta Hajdasz, dr Rafał Łatka (IPN) i ks. dr hab. Dominik Zamiatała CMF. Dyskusję moderował ks. dr Jarosław Wąsowicz SDB.
Fot.: IPN Gdańsk/Andrzej B. Piotrowicz (zdjęcia z panelu poświęconego bł. br. Stanisławowi Trojanowskiemu).