Nawigacja

Aktualności

Uwaga! Zaczynam zapis…

Archiwum to instytucja zajmująca się gromadzeniem, opracowaniem i udostępnianiem swoich zbiorów. Te z kolei powszechnie kojarzą się z opasłymi tomami zakurzonych akt. Współczesne archiwa starają się digitalizować materiały archiwalne w celu ich dodatkowego zabezpieczenia i jednocześnie umożliwienia szerszego do nich dostępu.

Proces zapisu informacji na nośniku innym niż papier nie jest jednak wyłączną domeną współczesności, lecz rozwijał się i zmieniał na przestrzeni czasu. Z tego powodu w Oddziałowym Archiwum IPN w Gdańsku znajduje się wiele urządzeń, które nie stanowią dokumentacji aktowej, dźwiękowej czy filmowej, lecz były lub są niezbędne w procesie opracowania zasobu. Niektóre z nich zostały zastąpione urządzeniami nowszymi, dającymi większe możliwości w zakresie np. odsłuchania zapisanego dźwięku, część jednak powstała przed 1990 rokiem i służyła poprzednim dysponentom dokumentów zgromadzonych w OA do rejestracji dźwięku i obrazu. Ze względu na unikalny system zapisu do dzisiaj służą do opracowania zasobu.

 

Urządzenia do zapisu i odtwarzania dźwięku

Jednym ze sposobów utrwalenia dźwięku był jego zapis na taśmie magnetycznej umieszczanej na szpuli. Do początku lat dziewięćdziesiątych najczęściej spotykanymi magnetofonami szpulowymi była rodzina dwu- i czterościeżkowych magnetofonów ZK produkowanych na licencji firmy Grundig. Urządzenia wyposażone były w głośnik. Zdarzały się również magnetofony z tzw. prywatnego importu np. firmy Thomson. (Zdjęcia nr 1a-e)

 

Z czasem dla ułatwienia obsługi taśmy magnetycznej umieszczono ją w kasecie. Zmiana ta spowodowała ograniczenie ilość ścieżek do dwóch a długość zapisu do około 90 minut. Kasety szybko wypierały taśmę magnetofonową nawijaną na szpulę. Sprzyjała temu miniaturyzacja samego urządzenia do odtwarzania. Magnetofony kasetowe występowały w wersjach mono, stereo i kwadrofonicznych. W niektórych można było odtwarzać kasetę w obie strony bez potrzeby jej wyjmowania i obracania. (Zdjęcia 2a-e)

 

Urządzenie do zapisu i odtwarzania obrazu

Poza urządzeniami używanymi przez profesjonalistów do rejestracji obrazu na taśmie filmowej, a z czasem obrazu i dźwięku, produkowany był również sprzęt amatorski do bardziej powszechnego użytku. Produkty skierowane do prywatnych odbiorców dość powszechnie używane były jeszcze w latach osiemdziesiątych. Za pomocą kamery naświetlano podwójną taśmę a następnie wywoływano ją i przecinano na pół wzdłuż. Po tych zabiegach filmy można było odtwarzać na przystosowanych do nich rzutnikach. (Zdjęcia 3a-f)

 

 

Taśmę z zapisanym obrazem dla ochrony również z czasem umieszczono w kasecie. Miały one różne kształty a zapis dokonywany był w różnych formatach na taśmach magnetycznych. Urządzenia do odtwarzania kaset podlegały miniaturyzacji i z tego powodu w latach osiemdziesiątym na rynku królował format VHS wyparty dopiero w latach dziewięćdziesiątych przez płyty DVD. Niejako obok VHS nadal jednak używano innych formatów jak np. Sony V-60H, Sanyo VT-30C, VCR Equipex 8 mm. (Zdjęcia 4a-g)

 

do góry