Obchody przy Areszcie Śledczym w Gdańsku upamiętniły wydarzenia, które rozegrały się dokładnie 105 lat temu. Gdy w odpowiedzi na wezwanie Józefa Piłsudskiego, żołnierze I i III Brygady Legionów Polskich odmówili złożenia przysięgi na „wierne braterstwo broni z Niemcami i Austro-Węgrami”, Niemcy uznali to za przejaw buntu. Doszło do tzw. „kryzysu przysięgowego”. Legiony zostały rozwiązane, blisko trzy tysiące legionistów internowano, a brygadiera Józefa Piłsudskiego oraz pułkownika Kazimierza Sosnkowskiego aresztowano.
Do Gdańska aresztanci zostali dowiezieni pociągiem w nocy z 22 na 23 lipca 1917 r. Z dworca doprowadzono ich do więzienia i umieszczono w dzisiejszym oddziale IV Pawilonu Centralnego Aresztu Śledczego.
Podczas uroczystości Waldemar Kowalski, pracownik Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku przypominał drogę aresztowania Józefa Piłsudkiego. To Waldemar Kowalski będąc zastępcą dyrektora Aresztu Śledczego w Gdańsku ustalił lokalizacje celi przy Kurkowej, w której w 1917 roku więziony był Józef Piłsudski. Dzięki jego staraniom w tym miejscu w 2003 r. powstała izba pamięci Marszałka.
Józefa Piłsudskiego aresztowano 22 lipca 1917 roku o 4.00 rano. Żandarmi wkroczyli do jego domu z nakazem aresztowania, w związku z zarzutami o wrogą działalność przeciwko Niemcom. Zarzuty dotyczyły także odnalezienia paszportu rosyjskiego, z którym miał się udać na teren Rosji. Piłsudski poddał się woli nakazu aresztowania, godzinę później aresztowano jego Szefa Sztabu Kazimierza Sosnkowskiego. Obu zawieziono na dworzec Wiedeński w Warszawie i stamtąd wyruszyli w długą więzienną, ponad roczną podróż. O zarzutach Józef Piłsudski dopiero dowiedział się dopiero z prasy będąc w więzieniu w Gdańsku - mówił Waldemar Kowalski, pracownik Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.
Podczas uroczystości upamiętniającej rocznicę przypominano także trudną drogę do odzyskania przez Polskę niepodległości.
Imię Marszałka Józefa Piłsudskiego już na zawsze w historii Polski będzie związane z odzyskaniem niepodległości i z utrzymaniem niepodległości. To symboliczne miejsce w Gdańsku, miejsce aresztu, gdzie marszałek zaznaczył swoją obecność, jest dla nas bardzo ważne. Dziękuję Związkowi Piłsudczyków RP, że co roku możemy się tu spotykać i oddawać cześć wielkiemu bohaterowi - mówił Dariusz Drelich, wojewoda pomorski.
Pod pamiątkową tablicą upamiętniającą obu bohaterów oddano hołd i złożono kwiaty.
Instytut Pamięci Narodowej w Gdańsku reprezentował Krzysztof Drażba, naczelnik Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej.
Organizatorami uroczystości był Związek Piłsudczyków RP Okręg Gdański, wojewoda pomorski, prezydenta Miasta Gdańska, dyrektor IPN Gdańsk, dyrektor Aresztu Śledczego w Gdańsku, Dyrektor Oddziału PKP w Gdańsku, komendant Miejskiej Policji w Gdańsku.