Nawigacja

Aktualności

Spotkanie z działaczami dawnej opozycji – Ewą Ossowską i Tadeuszem Szczudłowskim

Ewa Ossowska i Tadeusz Szczudłowski działali na rzecz niepodległości Polski, przeciwstawiając się komunistycznemu reżimowi. Za swoją postawę oboje otrzymali Krzyże Wolności i Solidarności. 7 października 2021 roku z dwojgiem zasłużonych działaczy opozycji z czasów PRL spotkał się w Gdańsku prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki.

Ewa Ossowska

ur. w 1961 roku w Sobótce. Na początku 1979 r. nawiązała kontakt z działaczem Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża – Lechem Wałęsą i podjęła działalność w związanej z nim grupie kolportażowej. W ramach tej aktywności przewoziła, przechowywała i kolportowała ulotki i prasę bezdebitową, a także brała udział w spotkaniach działaczy opozycyjnych, które odbywały się w mieszkaniu Lecha Wałęsy. Na początku 1980 roku podjęła pracę w kiosku „RUCH-u” w Gdańsku, gdzie prowadziła kolportaż niezależnych wydawnictw, m.in. pism: „Robotnika” i „Robotnika Wybrzeża”.

Po 14 sierpnia 1980 roku brała czynny udział w strajku w Stoczni Gdańskiej. Była jedną z kobiet (wraz Anną Walentynowicz i Aliną Pienkowską), które zatrzymały 16 sierpnia 1980 roku wychodzących ze stoczni robotników, co pozwoliło na kontynuowanie strajku, powołanie Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego, a w następstwie podpisanie porozumień sierpniowych.

Po zakończeniu strajków brała udział w pracach zmierzających do utworzenia struktur Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”, była zatrudniona w sekretariacie Przewodniczącego NSZZ „Solidarność”.

W 2021 roku została odznaczona Krzyżem Wolności i Solidarności.

 

Tadeusz Szczudłowski

ur. 22 listopada 1933 roku we Lwowie. Absolwent Wyższej Szkoły Marynarki Wojennej w Gdyni, Wydz. Pokładowy (1958) oraz Uniwersytetu Gdańskiego, kierunek historia (1972).

W październiku 1956 roku uczestnik buntu chorążych WSMW przeciwko podporządkowaniu polskich sił zbrojnych sowieckim doradcom oraz represjom ze strony oficerów politycznych i Informacji Wojskowej. W latach 1958–1968 oficer Marynarki Wojennej, przeniesiony do rezerwy; w 1968 roku uzyskał dyplom porucznika żeglugi wielkiej Polskiej Marynarki Handlowej, pozbawiony możliwości pracy na morzu (odmowa wydania książeczki żeglarskiej i paszportu), zajmował się rzemiosłem artystycznym. W 1976 roku sygnatariusz protestu gdańskich studentów przeciwko represjom wobec robotników Ursusa i Radomia; od 1977 roku uczestnik ROPCiO, prowadził w swoim mieszkaniu punkt informacyjny, współpracownik SKS uczelni Trójmiasta i RMP; w latach 1977–1980 organizator i uczestnik manifestacji 3 maja oraz 11 listopada: wygłaszał przemówienia; 3 maja 1980 roku po mszy św. w Bazylice Mariackiej przemawiał na wiecu pod pomnikiem Jana III Sobieskiego, po jego zakończeniu aresztowany, następnie skazany (z Dariuszem Kobzdejem) przez kolegium ds. wykroczeń na karę 3 miesięcy więzienia.

W sierpniu 1980 roku uczestnik strajku w Stoczni Gdańskiej im. Lenina, 17 sierpnia 1980 roku organizator mszy św. na terenie Stoczni Gdańskiej (odprawionej przez ks. Henryka Jankowskiego), inicjator wzniesienia przed bramą nr 2 drewnianego krzyża jako kamienia węgielnego pod przyszły pomnik Poległych Stoczniowców. Współredagował 21 postulatów. W 1981 r. był honorowym członkiem komitetu obchodów 1. rocznicy Sierpnia ’80 i gościem honorowym I Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ „Solidarność”.

2 stycznia 1982 roku internowany w Ośrodku Odosobnienia w Strzebielinku, zwolniony 16 października 1982 roku. Od 1983 zaangażowany w pomoc więźniom politycznym i ich rodzinom. W maju 1988 uczestnik strajku w Stoczni Gdańskiej, niósł krzyż na czele pochodu po zakończeniu strajku. W latach 1976 – 1988 był rozpracowywany przez Wydz. III KW MO/ WUSW w Gdańsku w ramach SOS/SOR krypt. Pisarze/Morena.

Od 1989 do 1995 pracował jako oficer nawigator na statkach Polskich Linii Oceanicznych; członek Polskiego Towarzystwa Filozoficznego, Towarzystwa Odbudowy Cmentarza Orląt Lwowskich.

Odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2006), Krzyżem Wolności i Solidarności (2016).

do góry