Nawigacja

Aktualności

82. rocznica wybuchu wojny i początków niemieckiego terroru wobec Polaków na Pomorzu, w dawnej stolicy województwa pomorskiego – w Toruniu

Zgodnie z kilkudziesięcioletnią tradycją rocznicę wybuchu najstraszniejszej z wojen upamiętniły w wielu toruńskich miejscach pamięci władze wojewódzkie, miejskie, parlamentarzyści, organizacje społeczne.

  • Prof. Mirosław Golon, dyrektor Oddziału IPN w Gdańsku – Delegatury w Bydgoszczy
    Prof. Mirosław Golon, dyrektor Oddziału IPN w Gdańsku – Delegatury w Bydgoszczy

Od dwóch lat wrześniowe obchody odbywają się przy najnowszym upamiętnieniu, czyli w toruńskim Parku Pamięci Ofiar Zbrodni Pomorskiej 1939 roku. Ten niezwykły, memorialny kompleks architektoniczny zlokalizowany w samym centrum dużego miasta  został otwarty w październiku 2018 roku. Przez prawie trzy lata był uzupełniany i wzbogacany kolejnymi architektonicznymi elementami pomnikowymi, których intencją jest podkreślenie martyrologii poszczególnych grup społecznych, zawodowych, stanów i warstw patriotycznej i religijnej polskiej ludności, mordowanej przez niemieckich okupantów jesienią 1939 roku.

Do powstania tego upamiętnienia w bardzo dużym stopniu przyczynił się Instytutu Pamięci Narodowej, a szczególnie pracownicy Oddziału w Gdańsku i Delegatury w Bydgoszczy. To miejsce, w którym od prawie trzech lat stale goszczą wystawy Instytutu; w tym roku stanęła tutaj bardzo ważna wystawa elementarna – „Wrzesień 1939 roku”. W ramach działań IPN przypominających ważną rocznicę wybuchu II wojny jest także szereg działań informacyjnych, edukacyjnych i naukowych. W Bibliotece Głównej UMK w Toruniu 1 września odbyła się m.in. dyskusja nad wydaną przez IPN pracą dra Macieja Mazurkiewicza o niemieckich zbrodniach w Polsce w okresie II wojny światowej. W niedzielę 5 września w Telewizji TRWAM oraz w Radiu Maryja w prawie trzygodzinnym cyklu „Rozmowy niedokończone” wystąpił prof. Mirosław Golon – dyrektor Oddziału IPN w Gdańsku, omawiając historię niemieckiej ludobójczej polityki wobec Polaków na Pomorzu w pierwszych miesiącach okupacji. Szczególnie mocno prof. Golon podkreślił ogromny wkład IPN w badania naukowe oraz w  popularyzowanie wiedzy o Zbrodni Pomorskiej poprzez liczne wystawy, publikacje, konferencje, dyskusje i upamiętnienia.

Warto dodać, że rocznicowe znaczenie września to nie tylko sam pierwszy dzień wojny ze wspaniałą kartą polskiego bohaterstwa na Westerplatte i w obronie Poczty Polskiej w Gdańsku, z ofiarami maltretowanymi w Victoriaschule i innych katowniach. To nie tylko dzień 2 września gdy rozpoczęła zbrodniczą ludobójczą działalność niemiecką fabryka śmierci KL Stutthof. Każdy następny dzień tej potwornej wojny przynosił kolejne tragedie i ofiary wśród polskiej ludności. Dla Torunia najważniejszym początkiem realnego, codziennego zła stał się dzień 7 września 1939 roku, gdy niemieccy zbrodniarze zajęli miasto, a dla Bydgoszczy już 5 września – dzień odwetu za zdławienie niemieckiej akcji dywersyjnej z 3–4 września.

Warto dodać, że w Parku Pamięci Ofiar Zbrodni Pomorskiej 1939 roku upamiętniono już poszczególne grupy społeczne i zawodowe, m.in. duchowieństwo, harcerzy, nauczycieli, żołnierzy i policjantów, a także wybitnych przestawicieli lokalnej społeczności.

do góry