E-Księgarnia-
#3
1 września upamiętniliśmy żołnierzy z Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte, którzy w 1939 r. stawiali bohaterski opór niemieckiej agresji. Uroczystość odbyła się w 48 miejscowościach.
Biogramy żołnierzy, których upamiętniliśmy:
Gdańsk. Cmentarz św. Franciszka (Gdańsk-Siedlce, ul. Kartuska 238), taras 5, rząd 8, nr grobu 4.
Bernard Rygielski (1910–1984). Urodzony 22 lutego 1910 r. w Toruniu. Wcielony do Marynarki Wojennej 28 października 1931 r., od 1933 r. służył w Dywizjonie Łodzi Podwodnych, od 1938 r. pływał na ORP „Gryf”. Na Westerplatte przybył 6 lutego 1939 r. w stopniu mata zawodowego. W czasie działań obronnych był dowódcą placówki „Fort”, w czasie bombardowania 02.09.1939 r. został ranny i kontuzjowany. Dostał się do niewoli jenieckiej, w której przebywał do 1945 r. Na początku 1945 r. przedostał się na Zachód i został wcielony do Polskiej Marynarki Wojennej stacjonującej w Wlk. Brytanii, gdzie służył na ORP „Konrad”. Do kraju powrócił na ORP „Błyskawica” w 1947 r. Po przejściu na emeryturę był przewodnikiem oprowadzającym turystów po wnętrzach odrestaurowanej wartowni nr I na Westerplatte. Zmarł 3 grudnia 1984 r.
Gdańsk. Cmentarz Łostowicki (ul. Łostowicka 35), nr kwatery 17, rząd 11, nr grobu 33.
Julian Dworakowski (1917–1998). Urodzony 27 maja 1917 r. we wsi Zdrody Nowe, pow. Wysokie Mazowieckie. Służbę w Wojsku Polskim rozpoczął w 86 Pułku Piechoty w Mołodecznie. Na Westerplatte przybył 7 sierpnia 1939 r. w stopniu strzelca. W czasie obrony był w obsadzie wartowni nr 2. W trakcie walk został kontuzjowany i dostał się do niewoli jenieckiej, z której udało mu się uciec w 1940 r. Był żołnierzem Armii Krajowej i działał pod pseudonimem „Wieloryb”. Od 1945 r. do 1977 r. pracował w Stoczni Gdańskiej. Po przejściu na emeryturę pracował jako kustosz w wartowni nr 1 na Westerplatte. Pracował społecznie jako radny dzielnicy Gdańsk-Port, zasłużony dla miasta Gdańsk. Zmarł 30 grudnia 1998 r.
Gdańsk. Cmentarz na Zaspie (Cmentarz Ofiar Hitleryzmu, ul. Chrobrego 80), kwatera II.
Kazimierz Rasiński (1902–1939), pochowany na cmentarzu na Zaspie pod zniekształconym nazwiskiem „Gracziński” 13 września 1939 roku, żołnierz WP, radiotelegrafista. Urodził się 1 marca 1902 roku w Parchocinie, gmina Pawtów, powiat stopnicki na Kielecczyźnie. Jego rodzicami byli Józef i Katarzyna z Wojtalów Rasińska. Skończył sześć klas szkoły powszechnej. Pracował w „Hucie Bankowej” w Dąbrowie Górniczej. Od 1923 roku w służbie wojskowej, w latach 1923–1924 poborowy w pułku radiotelegrafistów, następnie uczęszczał do Szkoły Podoficerskiej w Centrum Wyszkolenia Łączności w Zegrzu. Po skończeniu szkoły i otrzymaniu kwalifikacji radiotelegrafisty skierowano go do służby w swoim macierzystym pułku, gdzie służył jako podoficer zawodowy w stopniu sierżanta. Dnia 3 października 1934 roku decyzją szefa Biura Personalnego MSW przeniesiony do rezerwy – miało to związek z powołaniem nowego etatu na Westerplatte. We wrześniu 1939 roku, po kapitulacji K. Rasińskiego wraz z resztą załogi przetransportowano na Biskupią Górkę w Gdańsku. Zgodnie z relacją ogniomistrza Leonarda Piotrowskiego po zabraniu przez Niemców Rasińskiego na przesłuchanie ślad po nim zaginął. Po wojnie odnaleziono jego grób na cmentarzu na Zaspie, gdzie oprócz niego spoczywa Jan Czywil – raniony 7 września 1939 roku, zmarły w wyniku ran.
Jan Czywil (1915?–1939). Do WST na Westerplatte trafił 8 czerwca 1939, odkomenderowany z 2. Morskiego Batalionu Strzelców w Gdyni wraz z 14 innymi żołnierzami z tej jednostki. Początkowo w obsadzie placówki „Prom”. Rozkazem dziennym Komendanta WST Nr 241 z 31 sierpnia 1939 przydzielony do pełnienia służby w wartowni Nr 1, gdzie przebywał podczas walk o Westerplatte. Rano 7 września 1939 trafiony pociskiem w szczękę i szyję. Po kapitulacji umieszczony przez Niemców w gdańskim szpitalu. Zmarł z odniesionych ran tego samego dnia o godzinie 21.35. Odznaczony pośmiertnie Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (1945).
Józef Dulemba (zm. 1939) (wcześniej n/n, dane uzyskane przez Stanisławę Górnikiewicz). Żołnierz WP pochowany na cmentarzu na Zaspie w pierwszej połowie września 1939 r. Pochodził ze wsi Bodzentyn położonej w województwie kieleckim.
Piotr Buder (zm. 1957). Plutonowy, członek załogi Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte. W latach 1937–1938 służył w 1 pułku legionów w Wilnie. Od lata 1938 roku przeniesiony do Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte, gdzie trafił 20 września 1938 r. Służył jako trzeci plutonowy zawodowy. We wrześniu 1939 r. był obrońcą składnicy jako dowódca wartowni nr 1. Następnie trafił do niewoli niemieckiej, do 1945 r. przebywał w Stalagu I A, numer jeniecki 1872. Po zakończeniu II wojny światowej przyjechał do Warszawy, gdzie zamieszkał na stałe. Zmarł 2 września 1957 r. w Gdańsku, podczas wizyty na zjeździe westerplatczyków.
Gdańsk. Bazylika św. Brygidy (podziemia), tzw. Krypta Czaszek.
Henryk Sucharski (1898–1946). Urodzony 12 listopada 1898 r. w Gręboszowie. W 1917 r. został absolwentem II Carsko – Królewskiego Gimnazjum w Tarnowie. W tym samym roku został powołany do armii austriackiej. Przydzielono go do 32. Pułku Strzelców w Bochni. Wiosną 1918 r. został odkomenderowany w szeregi 9. Kompanii 32. Pułku Strzelców. Formacja ta brała udział w walkach na froncie włoskim. W lutym 1919 r. dołączył do szeregów Wojska Polskiego i rozpoczął służbę w 16. Pułku Piechoty WP w Tarnowie. Brał udział w walkach na froncie litewsko – białoruskim, a w połowie 1920 roku również na froncie ukraińskim. Po zakończeniu wojny polsko – bolszewickiej Henryk Sucharski pozostał w Wojsku Polskim. W 1928 r. rozpoczął służbę w Szkole Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej. W okresie od 1930 roku do 1938 roku stał na czele batalionu oraz kompanii w 35. Pułku Piechoty stacjonującego w Brześciu nad Bugiem. Dnia 3 grudnia 1938 r. Henryk Sucharski objął komendę Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte. Dnia 7 września 1939 roku mjr. Sucharski trafił do niewoli niemieckiej.
W czasie II wojny światowej mjr Sucharski przebywał w kilku obozach jenieckich. Po zakończeniu wojny dołączył do 2. Korpusu Polskiego. Zmarł 30 sierpnia 1946 roku i został pochowany na Polskim Cmentarzu Wojskowym w miejscowości Casamassima. W 1971 r. szczątki mjr. Sucharskiego zostały przewiezione do Polski i pochowane na Westerplatte.
