Instytut Pamięci Narodowej Oddaliśmy hołd płk. Augustowi Brochwicz-Donimirskiemu – Sztum, 20 sierpnia 2021 - Aktualności -

Na cmentarzu parafialnym przy kościele św. Anny w Sztumie znajduje się grób płk. Augusta Brochwicz-Donimirskiego, powstańca wielkopolskiego, działacza plebiscytowego na Powiślu, współtwórcy Armii Ochotniczej na Pomorzu. W dniu 20 sierpnia odbyła się tutaj okolicznościowa uroczystość upamiętniająca bohatera. Wzięli w niej udział dyrektor Oddziału IPN w Gdańsku prof. Mirosław Golon i naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa Katarzyna Lisiecka wraz z pracownikami.

Wśród gości wydarzenia obecni byli: ks. dziekan Andrzej Starczewski, starosta Leszek Sarnowski, dyrektor Muzeum Zamkowego w Malborku dr hab. Janusz Trupinda, kierownik Muzeum Zamkowego w Sztumie Aleksander Masłowski, a także wicedyrektor Szkoły Podstawowej nr 2 Beata Ossowska-Smeja. Gośćmi honorowymi była rodzina śp. płk. Augusta Donimirskiego – prof. Jacka Schirmera wraz z rodziną.

Uroczystości rozpoczęły się od Mszy świętej w kościele pw. św. Anny w Sztumie którą poprowadził proboszcz ks. dziekan Andrzej Starczewski. Msza miała uroczystą oprawę poczt sztandarowych.

Następnie zebrani udali się na cmentarz parafialny, pod grób płk. Augusta Brochwicz-Donimirskiego. Uroczystość poprowadziła Karolina Masłowska z Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa:

Grób Augustwa Brochwicz-Donimirskiego został wiosną tego roku wpisany do ewidencji grobów weteranów, jednakże brakowało namacalnej informacji o tym, iż właśnie tu, w mogile matki został pochowany. Dlatego też Instytut Pamięci Narodowej sfinansował wykonanie granitowego pulpitu inskrypcyjnego, przy ktrórym dziś złożymy kwiaty – podkreśliła.

Następnie głos zabrał prof. Mirosław Golon:

W roku 1920 dzisiaj przez nas wspominany płk August Brochwicz-Donimirski budował to zaplecze, jeden z tych fundamentów zabezpieczających nasz wysiłek zbrojny – Armię Ochotniczą w tym regionie. Miliona trzeba było, aby uratować wolną Polskę. Milion poszło się bić – i ten milion wygrał. Ziemianie, warstwy wyższe dały kadry oficerskie, tak jak właśnie Pan pułkownik Brochwicz-Donimirski. Zwykły lud, głównie chłopski, ale też warstwy robotnicze, dały też szerokie, duże rzesze żołnierskie – zaznaczył.

W imieniu rodziny przemówienie wygłosił prof. Jacek Schirmer, który podziękował Instytutowi Pamięci Narodowej za przywrócenie pamięci płk. Augusta Brochwicz-Donimirskiego. Oddziałowe Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa w Gdańsku zrealizowało dodanie pulpitu z inskrypcją upamiętniającą pułkownika na grobowcu rodzinnym Donimirskich. Do tej pory na nagrobku nie było jakiejkolwiek informacji wskazującej na to, że jest to miejsce pochówku bohatera.

Następnie na grobie płk. Augusta Brochwicz-Donimirskiego zostały złożone wieńce. W trakcie uroczystości odbyło się również przekazanie aktu opieki nad grobem wicedyrektor Szkoły Podstawowej nr 2 w Sztumie oraz Piotrowi Padlewskiemu (nauczycielowi).

***

Życiu i działalności płk. Augusta Brochwicz-Donimirskiego został poświęcony okolicznościowy folder, przygotowany przez Karolinę Masłowską (OBUWiM IPN Gdańsk). Zachęcamy do lektury i pobrania publikacji online.