E-Księgarnia
8 kwietnia br. przypada 80. rocznica śmierci gen. Mariusza Zaruskiego (1867–1941). Aresztowany we Lwowie w 1940 r., został przetransportowany do sowieckiego więzienia w Chersoniu (południowa Ukraina), gdzie zmarł 8 kwietnia 1941 r. Był żołnierzem Legionów Polskich, społecznikiem, wychowawcą młodzieży, pionierem turystyki górskiej i narciarstwa.
W związku z rocznicą śmierci generała 8 kwietnia przed siedzibą IPN Gdańsk odbyła się premiera biograficznej wystawy elementarnej pt. „Mariusz Zaruski”. Wydarzenie zostało zorganizowane w reżimie sanitarnym wyłącznie dla przedstawicieli mediów.
– Generał Mariusz Zaruski to jeden z najważniejszych polskich ojców niepodległości, ale też budowniczych nowej, odrodzonej Polski, wspaniały nauczyciel i wychowawca kolejnych pokoleń Polaków, „pierwszy harcerz i żeglarz Rzeczypospolitej” – podkreślił na wstępie prof. Mirosław Golon, dyrektor IPN Gdańsk.
– Bałtyk i Tatry – to bardzo ważne punkty nie tylko na mapie geograficznej Polski, ale na mapie życia generała Zaruskiego – dodał.
– W kontekst zbliżającej się rocznicy Zbrodni Katyńskiej wpisuje się to, co stało się z generałem Zaruskim dokładnie 80 lat temu. Konspirator, zesłaniec, legionista i ułan, pięciokrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych, niestrudzony społecznik, wychowawca i przyjaciel młodzieży został zamęczony w sowieckim więzieniu w Chersoniu, stając się tym samym niejako ostatnią ofiarą Zbrodni Katyńskiej – mówił autor wystawy, historyk, edukator, pracownik Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN w Gdańsku Bartosz Januszewski.
– Komuniści robili wszystko, by wymazać gen. Zaruskiego ze świadomości historycznej. Dzisiejsza rocznica i najnowsza wystawa IPN Gdańsk ma służyć temu, by generał Zaruski zapisał się na trwałe w zbiorowej pamięci Polaków, powrócił do panteonu wielkich bohaterów. Nie tylko tych, którzy walczyli z bronią w ręką, ale przede wszystkim tych, którzy swoją codzienną służbą zasłużyli się na rzecz Polski odrodzonej – dodał.
– Najnowsza wystawa IPN Gdańsk odwiedzi miejsca związane z biografią gen. Zaruskiego. Dzisiaj ekspozycja otwarta została w Chersoniu na Ukrainie, a w przyszłości stanie również w Zakopanem – podsumował Krzysztof Drażba, naczelnik Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN w Gdańsku.
Zachęcamy do zwiedzania wystawy przed siedzibą Oddziału IPN w Gdańsku (al. Grunwaldzka 216) do połowy maja. Wystawa dostępna jest również on-line na stronie internetowej IPN.
Zapraszamy także do internetowego quizu wiedzy o gen. Mariuszu Zaruskim.
Tego samego dnia, 8 kwietnia, wystawa, przygotowana przy współpracy z Konsulatem Generalnym RP w Odessie, została również zaprezentowana w języku ukraińskim w miejscu śmierci generała – w Chersoniu (dostępna dla zwiedzających do 30 kwietnia br. w Obwodowym Muzeum Sztuki w Chersoniu).
W ramach obchodów rocznicy śmierci gen. Mariusza Zaruskiego przedstawiciele IPN i Wojewody Pomorskiego 8 kwietnia złożyli kwiaty pod jego upamiętnieniami m.in. w Gdyni i Pucku. Na zdjęciach widać również cumującego w Gdyni „Zawiszę Czarnego”. To żaglowiec szkoleniowy ZHP kontynuujący tradycję przedwojennej jednostki szkoleniowej, której nazwę zaproponował w latach 30. gen. Zaruski.
Warto wspomnieć, że na Wybrzeżu znajduje się kilka upamiętnień generała, jest on również patronem Szkoły Podstawowej nr 1 w Gdańsku (przy ul. Poli Gojawiczyńskiej 10).
Wystawa przed budynkiem Oddziału IPN w Gdańsku
