Niemiecka letniskowo-rybacka wioska u nasady Mierzei Wiślanej stała się dla ponad 110 tysięcy osób piekłem na ziemi; prawie 65 tysięcy pośród nich zostało zamordowanych. Największą grupę wśród ofiar stanowili Polacy z Pomorza, w tym jako pierwszych przetransportowano Polaków z Wolnego Miasta Gdańska. Było to również miejsce prześladowań Żydów i większości europejskich narodów.
Kwiaty przy Pomniku Walki i Męczeństwa złożyła delegacja IPN, na czele z dyrektorem oddziału w Gdańsku prof. Mirosławem Golonem oraz pracownikiem naukowym Oddziałowego Biura Badań Historycznych prof. Piotrem Niwińskim.
Uzupełniającym elementem uroczystości były odznaczenia państwowe, które wręczył sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Jarosław Sellin. Wyróżniono wybitnych specjalistów i badaczy historii:
- Elżbietę Grot, wybitną specjalistkę od historii KL Stutthof i miejsca masowych straceń w Piaśnicy.
- Andrzeja Gąsiorowskiego (Złoty Krzyż Zasługi)
- Piotra Tarnowskiego, dyrektora Muzeum Stutthof (Złoty Krzyż Zasługi)
- Piotra Piechnika, zastępcę dyrektora Muzeum Stutthof (Złoty Medal za Długoletnią Służbę)
- dr Danutę Drywę (Srebrny Krzyż Zasługi)
- dr. Krzysztofa Steyera (Brązowy Krzyż Zasługi)
- prof. Bogdana Chrzanowskiego (Złoty Medal za Długoletnią Służbę)
- Ewę Malinowską (wyróżnienie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego)
- Bogusławę Tartakowską (wyróżnienie)
- Agnieszkę Kłys (wyróżnienie)
Wyróżnienie od Muzeum Stutthof otrzymał również prof. Mirosław Golon. Większość wymienionych wyżej badaczy owocnie w minionych latach współpracowała z Instytutem Pamięci Narodowej.
Uroczystości towarzyszyła prezentacja wystawy „Stutthof 8/9 maja 1945”.