Nawigacja

Aktualności

Panel dyskusyjny „Dekomunizacja przestrzeni publicznej” – Gdynia, 29 września 2017

W trakcie Festiwalu Niepokorni Niezłomni Wyklęci odbył się panel dyskusyjny poświęcony dekomunizacji z udziałem pracowników IPN.

A gdy mi serce pęknie
Z radości i zachwytu
Że nastał już i dla nas
czas prawdziwego świtu

Połóżcie mi na trumnie
Jak szbablę pod obrazkiem
Ostatnią cegłę z gruzów
Cerkwi na Placu Saskim...

Edward Słoński (poeta, żołnierz legionów)

 

29 września 2017 roku w Gdyńskim Centrum Filmowym odbył się panel dyskusyjny pt. „Dekomunizacja przestrzeni publicznej”. Wzięli w nim udział: dr hab. Filip Musiał (dyrektor Oddziału IPN w Krakowie), Piotr Szubarczyk (pracownik Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN w Gdańsku), dr Maciej Korkuć (naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Krakowie). Panel prowadził Jan M. Ruman, redaktor naczelny „Biuletynu IPN”. Spotkanie odbyło się trzeciego dnia przeglądu filmowego Niepokorni Niezłomni Wyklęci.

Spotkanie rozpoczął Jan M. Ruman. Podkreślił, że komunistyczni bohaterowie nadal straszą z tablic pamiątkowych. Jednym z takich symboli pozostał Pałac Kultury i Nauki (de facto nadal im. Józefa Stalina) i nadal trzeba zdekomunizować Polskę.

Dr hab. Filip Musiał mówił o założeniach dekomunizacji. Zaznaczył, że potrzebny jest symboliczny fundament, do którego powinniśmy się odwoływać, a jest nim nasza spuścizna niepodległościowa. Natomiast sowiecka spuścizna totalitarna pozostała po PRL „infekuje” nasz organizm państwowy.  

Piotr Szubarczyk odwołując się do swoich doświadczeń działacza samorządowego podkreślił, że obecne próby ominięcia Ustawy o dekomunizacji są „hańbą domową”. Jako przykład wymienił osiedle im. „XX-lecia PRL” w Kartuzach, którego nazwa została zamieniona na osiedle „XX-lecia”. Przypomniał, że pokolenie po I wojnie światowej miało odwagę zniszczyć sobór na Placu Saskim w Warszawie, który był dla niego symbolem zniewolenia. Przywołał tutaj wspomnienie Edwarda Słońskiego, żołnierza legionów, postać znaną w okresie międzywojennym, który poświęcił temu wątkowi jeden ze swoich wierszy.

Dr Maciej Korkuć działania samorządów, które próbuję obejść Ustawę, określił jako „brak elementarnego myślenia o Państwie”. Podkreślił, że polityka pamięci to wskazywanie tych postaci i struktur, które będą wzorami do naśladowania. Przywołał z okresu międzywojennego cytat, że sobór na Placu Saskim to „pięść cara włożona w serce tego dumnego [polskiego] narodu”. Dr Korkuć zaznaczył, że samorządy, które nie skorzystały z Ustawy w terminie, straciły swobodę decydowania o patronach. Zgodnie z literą Ustawy decyzję podejmie teraz wojewoda.

Na zakończenie panelu głos zabrali zgromadzeni goście. Wśród nich był historyk, senator, prof. Jan Żaryn. Był on jednym ze współtwórców Ustawy o dekomunizacji. Stwierdził, że została tak sformułowana, by nie była tylko „biczem”, ale szansą na prowadzenie patriotycznej polityki historycznej przez samorządy. Zaznaczył, że nadal mamy do czynienia ze „schizofrenią” jeśli chodzi o wiele postaci historycznych wśród naszych patronów.

Spotkanie spotkało się z dużym zainteresowaniem publiczności. Wśród gości obecnych na sali byli także przedstawiciele mediów. 2 września br. minął ustawowy termin na przeprowadzenie zmian patronów ulic przez samorządy.

Zapis audio panelu dyskusyjnego

Zapis audio panelu

do góry