Instytut Pamięci Narodowej Uroczystość odsłonięcia pomnika upamiętniającego ofiary zbrodniczych ideologii, niemieckiego nazizmu i sowieckiego komunizmu – Malbork, 22 lutego 2024 - Aktualności -

W miejscu nowego upamiętnienia sfinansowanego przez IPN znajdował się sowiecki obiekt propagandowy, który 9 sierpnia 2022 r. na mocy Ustawy z dnia 1 kwietnia 2016 r. o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego […] został usunięty z przestrzeni publicznej przez BUWiM IPN. Ów obiekt komunistycznej propagandy, ufundowany przez mieszkańców miasta w 1945 roku, został wzniesiony ku czci „bohaterów Armii Czerwonej poległym o wyzwolenie Malborka”.

„To nie był pomnik tylko sowiecki obiekt propagandowy, bo miał rosyjską czerwoną gwiazdę, czyli symbol systemu totalitarnego – komunizmu. On pogardzał ofiarami, a oddawał trybut sprawcom. Za tym symbolem kryje się około 100 milionów ofiar na całym świecie, bo Józef Stalin mordował przed rokiem 1939 oraz po roku 1945. Na szczęście tego pomnika już nie ma” – powiedział w marcu 2022 r., w Malborku dr Karol Nawrocki, prezes Instytutu Pamięci Narodowej.

W uroczystości odsłonięcia nowego upamiętnienia uczestniczyło liczne grono gości, na czele z burmistrzem miasta Malborka Markiem Charzewskim i zastępcą prezesa IPN dr. hab. Karolem Polejowskim. W delegacji IPN obecny był także dyrektor Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa Adam Siwek, a także zastępca dyrektora Oddziału IPN w Gdańsku Waldemar Szulc. Obecni byli kombatanci, służby mundurowe, mieszkańcy Malborka.

Uroczystość rozpoczęła się od odegrania hymnu państwowego, a następnie okolicznościowych przemówień. Dr hab. Karol Polejowski podkreślił, że dzisiejsze wydarzenie jest dopełnieniem apelu prezesa IPN dr. Karola Nawrockiego z marca 2022 roku o usunięciu przez samorządy wciąż istniejących w przestrzeni publicznej symboli zniewolenia, jakimi były obeliski ku czci Armii Czerwonej.

Sowieci, którzy zajmowali ziemie polskie w roku 1944 i 1945 wypierali Niemców. W ten sposób oczywiście kończyła się okupacja niemiecka, ale przecież rozpoczynała się nowa okupacja – okupacja sowiecka. Zbrodnicza, ludobójcza ideologia niemieckiego narodowego socjalizmu została zastąpiona przez zbrodniczą ideologię komunizmu – zaznaczył.

Polska przez kolejnych 45 lat doświadczała tego totalitarnego systemu, a Polacy żyjąc w ówczesnym państwie komunistycznym zmuszani byli do oddawania hołdu swoim ciemiężcom. W wolnej i niepodległej Rzeczypospolitej nie może być miejsca na upamiętnianie zbrodniarzy. Tych, którzy odpowiadają za śmierć setek tysięcy i milionów ludzi. To niemiecki narodowy socjalizm i sowiecki komunizm sprzymierzyły się ze sobą, aby zniszczyć wolny świat. I niemalże się to udało – dodał.

Odczytany został również list Marszałka Sejmu RP Szymona Hołowni, wystosowany na dzisiejsze wydarzenie. W kolejnej części uroczystości nastąpił akt odsłonięcia pomnika, jego poświęcenia, a także złożenia pod nim kwiatów przez delegacje.

***

W marcu 2022 r. Prezes IPN zaapelował do samorządów o usunięcie z przestrzeni publicznej wszelkich nazw i symboli wciąż upamiętniających osoby, organizacje, wydarzenia bądź daty symbolizujące komunizm i niemiecki nazizm.

„Najwyższy czas nadrobić zaległości w tej dziedzinie [...]. Niech wybrzmi to jasno i wyraźnie: w polskiej przestrzeni publicznej nie ma miejsca na jakiekolwiek upamiętnienia totalitarnego reżimu komunistycznego i służących mu ludzi” – podkreślił w oświadczeniu z 4 marca 2022 roku Prezes IPN dr Karol Nawrocki.

Dzięki apelowi Prezesa IPN rozpoczął się kolejny etap dekomunizacji w Polsce. Na oświadczenie dr. Karola Nawrockiego odpowiada coraz więcej samorządów, które chcą się pozbyć pozostałości totalitarnych systemów.

Więcej:

• Oświadczenie Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej w sprawie dekomunizacji przestrzeni publicznej
• Komunikat w sprawie usuwania z przestrzeni publicznej pomników propagujących komunizm lub inny ustrój totalitarny
• Prezentacja projektu nowego upamiętnienia. Briefing prasowy prezesa IPN – Malbork, 13 października 2023 r