E-Księgarnia
1 września 1939 roku Polska padła pierwszą ofiarą II wojny światowej. Na terenach Rzeczpospolitej doszło do hekatomby i do pandemonium. Okupacja niemiecka i sowiecka, ale także zależność Polski od systemów totalitarnych trwała przez kolejne pięć dekad. Pomnik, który stał w Malborku, a właściwie to nie był pomnik, a sowiecki obiekt propagandowy, nosił na sobie sowiecką gwiazdę – symbol systemu totalitarnego komunizmu. Czerwoną gwiazdę, za którą kryje się około 100 milionów ofiar na całym świecie, bo Józef Stalin mordował jeszcze przed rokiem 39 i mordował po roku 1945.
– powiedział podczas briefingu prezes IPN dr Karol Nawrocki.
W tym miejscu, w którym stał obiekt propagandowy, który pogardzał ofiarami, a oddawał trybut sprawcom, stanie pomnik, który poświęcony będzie ofiarom obu systemów totalitarnych, które doświadczały miasto Malbork, a więc ofiar niemieckiego narodowego socjalizmu i sowieckiego komunizmu – dodał prezes.
W konferencji wziął również udział zastępca burmistrza Malborka Jan Tadeusz Wilk, który zapowiedział, że do końca 2023 roku w miejscu zburzonego obiektu propagandowego stanie nowy pomnik ufundowany przez Instytut Pamięci Narodowej.
Karol Rabenda, podsekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych dodał:
Dzisiaj przywracamy prawdę historyczną. Dzisiaj w tym miejscu ogłaszamy powstanie pomnika, który będzie mówił, jak było, będzie mówił, jak wyglądała historia i jak te wydarzenia wyglądały. Ten pomnik, który tutaj powstanie będzie miejscem zgody. Będzie miejscem, przy którym będzie można w różnego rodzaju rocznice składać kwiaty, oddawać cześć poległym, oddawać cześć ofiarom tych totalitaryzmów.
IPN i Miasto Malbork zawarły porozumienie, na mocy którego w miejscu usuniętego obiektu propagandowego powstanie upamiętnienie ofiar zbrodniczych ideologii: niemieckiego nazizmu i sowieckiego komunizmu. Pomnik zostanie ufundowany przez IPN i usytuowany przy ul. Generała Władysława Sikorskiego do 15 grudnia 2023 roku. Działka, na której stał zdemontowany obiekt sowiecki, sąsiaduje z posesją przy ul. Sikorskiego 43 w Malborku.
Sowiecki obiekt propagandowy w Malborku oddający cześć „bohaterom Armii Czerwonej poległym o wyzwolenie Malborka” został usunięty z przestrzeni miejskiej 9 sierpnia 2022 r. Przed likwidacją został wykreślony z pomorskiej ewidencji zabytków po decyzji wojewódzkiego konserwatora zabytków w Gdańsku.
***
Prezes IPN dr Karol Nawrocki w marcu 2022 r. zaapelował do samorządów o usunięcie z przestrzeni publicznej wszelkich nazw i symboli wciąż upamiętniających osoby, organizacje, wydarzenia bądź daty symbolizujące komunizm.
Najwyższy czas nadrobić zaległości w tej dziedzinie. Niech wybrzmi to jasno i wyraźnie: w polskiej przestrzeni publicznej nie ma miejsca na jakiekolwiek upamiętnienia totalitarnego reżimu komunistycznego i służących mu ludzi – podkreślił w oświadczeniu z 4 marca 2022 roku.
Dzięki apelowi prezesa IPN rozpoczął się kolejny etap dekomunizacji w Polsce. Na oświadczenie dr. Karola Nawrockiego odpowiada coraz więcej samorządów, które chcą się pozbyć pozostałości totalitarnego systemu. Demontaże pomników to praktyczna realizacja ustawy z 1 kwietnia 2016 r. o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy jednostek organizacyjnych, jednostek pomocniczych gminy, budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz pomniki.
Przeczytaj więcej:
- Oświadczenie Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej w sprawie dekomunizacji przestrzeni publicznej
- Komunikat w sprawie usuwania z przestrzeni publicznej pomników propagujących komunizm lub inny ustrój totalitarny
- Już nie straszą
Obejrzyj transmisję: