74. rocznica potyczki pod Lipinkami (3 czerwca 1946 r.)

W miejscu śmierci Jana Sikorskiego w czasach rządów komunistycznych stał pomnik poświęcony funkcjonariuszom bezpieki. Jan Sikorski długo musiał czekać na godne uhonorowanie Jego najstarsze imienne upamiętnienie ma nieco ponad 10 lat, ale dopiero w 2014 r. dodano wielkie generalne upamiętnienie z napisem: Wolność trzeba zdobywać, nie można jej tylko posiadać (św. Jan Paweł II) oraz tekst:

W hołdzie tym, którzy walczyli, cierpieli i ginęli w latach 1939–1946: żołnierzom Wojska Polskiego z 1939 roku, żołnierzom Polskiego Państwa Podziemnego, Żołnierzom Niezłomnym oraz pamięci księży, leśników i mieszkańców tych ziem, represjonowanych i mordowanych przez niemieckich i komunistycznych oprawców (Rodacy 2014)

Przedstawiciele Oddziału IPN w Gdańsku – Delegatury w Bydgoszczy każdego roku w różny sposób upamiętniali tą zasłużoną dla polskiej niepodległości postać. W 2013 r. została wydana książka Marzeny Kruk „Potyczka pod Lipinkami 3 czerwca 1946 r.”, organizowane były także Biegi Szlakiem Leśnych. W tym roku w imieniu Instytutu Pamięci Narodowej Jana Sikorskiego upamiętnił prof. Mirosław Golon (dyrektor oddziału) symboliczną wiązanką kwiatów, złożoną pod pomnikiem z 2014 r.

Nadmienić należy, że z Lipinek, określanych jako partyzancka wieś, pochodzi dwoje niezwykłych błogosławionych polskich męczenników II wojny światowej: bł. ks. Franciszek Rogaczewski oraz z parafii Lipinki pochodząca, a urodzona we wsi Stara Huta pod Lipinkami, bł. siostra Heliodora Maria (Leokadia) Matuszewska – ur. w 1906 r., siostra Nazaretanka w Kaliszu a później w Nowogródku, gdzie w sierpniu 1943 r. zamordowali ją niemieccy okupanci. W Kościele pw. Maryi Wspomożenia Wiernych w Lipinkach znajdują się ich liczne upamiętnienia.

***

Franciszek Rogaczewski (1892–1940) – urodził się w Lipinkach, wychował w Lubichowie. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1918 r. po ukończeniu seminarium duchownego w Pelplinie. Od 1920 r. służył w parafiach na terenie Wolnego Miasta Gdańska.

Aktywnie udzielał się w organizacjach związanych z polskością i krzewieniem wiary chrześcijańskiej. W 1924 r. był współzałożycielem Ligi Katolickiej, wiceprezesem Macierzy Szkolnej, kapelanem kolejarzy i pracowników Poczty Polskiej w WMG. W 1931 r. mianowany rektorem z tytułem proboszcza kościoła pw. Chrystusa Króla, wybudowanego i konsekrowanego w 1932 r. Kościół wkrótce stał się ośrodkiem życia religijnego i społecznego Polonii gdańskiej.

Ks. Franciszek Rogaczewski został aresztowany w dniu 1 września 1939 r., przejściowo osadzony w więzieniu dla gdańskich Polaków w Victoriaschule, a następnie wysłany do niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof, gdzie był bity i maltretowany. Został rozstrzelany w dniu 11 stycznia 1940 r. Beatyfikowany w 1999 r.