E-Księgarnia
W Klubie 9 Braniewskiej Brygady Kawalerii Pancernej (ul. Sikorskiego 41) w Braniewie 10 lipca odbyło się uroczyste otwarcie wystawy „Służba alumnów w Ludowym Wojsku Polskim w latach 1959-1980”.
Licznie zgromadzonych gości przywitał dowódca 9BBPanc płk Dariusz Kosowski. Gospodarz podziękował również Krzysztofowi Drażbie, Naczelnikowi Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN w Gdańsku za podjęcie inicjatywy organizacji spotkania.
Następnie głos zabrał prof. Mirosław Golon, dyrektor IPN Gdańsk.
– Komuniści stosowali różne metody szykan wobec duchownych. Jedną z nich było powoływanie alumnów do wojska. Najtragiczniejszą formą represji były zabójstwa księży. Stosowano je w okresie stalinowskim, ale także w ostatniej dekadzie PRL. W przededniu transformacji ustrojowej komunistyczne służby zamordowały trzech wybitnych kapłanów – Stanisława Suchowolca, Stefana Niedzielaka i Sylwestra Zycha. W Braniewie bohaterski kapłan, ks. Zych, został upamiętniony. IPN Gdańsk dołoży wszelkich starań, by podobne upamiętnienie pojawiło się także w Krynicy Morskiej – miejscu śmierci duchownego. Warto dodać, że jutro, tj. 11 lipca przypada 30. rocznica śmierci ks. Zycha – mówił.
Prelekcję „Służba alumnów w Ludowym Wojsku Polskim w latach 1959-1980” wygłosił dr Daniel Gucewicz (OBBH IPN Gdańsk).
– Najważniejszym celem powoływania kleryków do wojska było ich zniechęcenie do kontynuowania studiów kapłańskich, a cytując wypowiedzi oficerów politycznych, chodziło po prostu o wybicie im z głowy powołań. Poprzez wzmożoną indoktrynację starano się zmniejszyć wrogość przyszłych księży do systemu komunistycznego – podkreślił.
– Paradoksalnie jednak służba wojskowa kleryków i szeroko zakrojone działania komunistów przyczyniły się do odsiania z szeregów przyszłych kapłanów jednostek słabych, a pozostałych zahartowały na następne lata. Ich służba w Ludowym Wojsku Polskim była zatem swoistą próbą charakteru i testem dla powołania – dodał.
W uroczystości obok pracowników IPN Gdańsk uczestniczyli również przedstawiciele IPN Białystok: dyrektor oddziału dr hab. Piotr Kardela, Naczelnik Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN w Białymstoku dr Paweł Warot oraz asystent prasowy Magdalena Dzienis.
Na zakończenie obie delegacje IPN złożyły kwiaty pod tablicą upamiętniającą działaczy podziemia niepodległościowego więzionych w Zakładzie Karnym w Braniewie, wśród nich bohaterskiego księdza Sylwestra Zycha osadzonego w latach 1985-1986, zamordowanego w Krynicy Morskiej w roku 1989.
Program:
godz. 11.00
Oficjalne otwarcie Dowódca 9BBPanc płk Dariusz Kosowski, Dyrektor Oddziału IPN prof. dr hab. Mirosław Golon
godz. 11.15
Prelekcja „Służba Alumnów w Ludowym Wojsku Polskim w latach 1959-1980” – dr Daniel Gucewicz (OBBH IPN Gdańsk)
godz. 11.40
Występ solistki z Klubu Julii Smujkis, laureatki Manewrów Artystycznych DG RSZ 2019 w Grudziądzu (wykona 2 piosenki)
godz. 11.50
Zwiedzanie wystawy
W 1959 r. uchwalono ustawę o obowiązkowym poborze do wojska. Mimo, że poprzednie wersje ustawy teoretycznie nie zwalniały alumnów od zasadniczej służby wojskowej, to jednak trafiali oni automatycznie do rezerwy. W latach 1959-1980 do służby wojskowej zostało powołanych co najmniej 3 tys. kleryków. Działania miały na celu zmuszenie ich do porzucenia powołania. Nieoczekiwanie dla władzy ludowej, ruchy te okazały się nieskuteczne, a często powodowały zupełnie odwrotne zjawisko. Ci, którzy wyszli zwycięsko z egzaminu wytrwałości, jeszcze mocniej umocnili się w wierze.