Nawigacja

Aktualności

„Dąbrowszczacy” (opracowanie historyczne dr. Daniela Czerwińskiego)

Prezentujemy wyjątki z opracowania dr. Daniela Czerwińskiego na temat historii Dąbrowszczaków.

Jesteście pierwszą [...], a więc kadrową jednostką przyszłej armii zbrojnej Polski Ludowej
– fragment listu Waltera do Dąbrowszczaków z okazji pierwszej rocznicy powstania Batalionu im. Dąbrowskiego, 1937 r. 

20 czerwca br. w naszej siedzibie odbyło się spotkanie poświęcone dekomunizacji. Referat o Dąbrowszczakach wygłosił dr Daniel Czerwiński, pracownik Oddziałowego Biura Badań Historycznych. Przedstawił w nim zarówno znane, jak i pionierskie ustalenia na temat historii tej formacji. Prezentujemy kilka slajdów z jego prezentacji pt. „Dąbrowszczacy” wraz z opisem. Pełna wersja prezentacji wraz z wybraną bibliografią dostępna jest w załączniku. Przypominamy, że w związku z Ustawą o dekomunizacji IPN zaleca zmianę nazwy tej ulicy. Dotyczy to kilku polskich miast, m.in. Gdańska, Olsztyna i Warszawy.

 

SLAJD 2
Slajd prezentuje genezę i skład Brygad Międzynarodowych. Na wstępie podkreśla, że ich inicjatorem był Komintern (Międzynarodówka Komunistyczna z siedzibą w ZSRR). Polityczne umocowanie tej formacji i jej posunięcia zależały od władz w Moskwie.

 

SLAJD 3
Autorski wybór osób związanych z Brygadami Międzynarodowymi, ze szczególnym podkreśleniem ich komunistycznego rodowodu i brutalnego oblicza. Jednym z nich był Andre Marty (1886–1956), działacz komunistyczny, sekretarz Kominternu. W 1919 r. skazany na przymusowe roboty za wywołanie buntu we francuskiej flocie w Odessie, uczestniczącej w rosyjskiej wojnie domowej. Od 1923 r. działacz Komunistycznej Partii Francji. W czasie hiszpańskiej wojny domowej pełnił funkcję generalnego inspektora Brygad Międzynarodowych. W sposób bezwzględny eliminował wszystkich przeciwników stalinizmu. Przypisuje mu się wydanie pięciuset wyroków śmierci.

 

SLAJD 5
W numerze 52 „Dąbrowszczaka” z 1937 roku wiele artykułów poświęcono rocznicy rewolucji październikowej w Rosji i osiągnięciom ZSRR. Jeden z tekstów dotyczył rzekomo dobrej sytuacji zamieszkałych tam obywateli polskich. Cynizm tego propagandowego przesłania podkreśla fakt, że w tym czasie trwała operacja polska NKWD 1937–1938, w czasie której Polacy byli mordowani i wywożeni do łagrów. 

 

SLAJD 8
Slajd prezentuje dane statyczne odnośnie członków powojennego „Związku Dąbrowszczaków” w okręgu gdańskim (jednego z większych w Polsce). Dane dotyczą 58 osób (okręg liczył około 62 członków). Wynika z nich, że w momencie zaciągu w szeregi Dąbrowszczaków więszkość ochotników związana była z lewicą (niekoniecznie komunistyczną).

 

SLAJD 10
Slajd prezentuje dane statystyczne dla grupy wymienionej w slajdzie 8. Wynika z niego, że większość gdańskich Dąbrowszczaków związała się z pracą w komunistycznym aparacie bezpieczeństwa (w latach czterdziestych Milicja i Straż Więzienna były częścią Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego).

 

do góry