Instytut Pamięci Narodowej Wykład dr. Marcina Owsińskiego „Marsz śmierci. Ewakuacja więźniów z głównego obozu KL Stutthof drogami lądowymi w styczniu 1945 roku” – Klub Historyczny im. Stefana Roweckiego „Grota” w Trójmieście, 28 stycznia 2016 - Aktualności -

Klub Historyczny im. gen. Stefana Roweckiego „Grota” w Trójmieście oraz Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Gdańsku zapraszają na wykład dr. Marcin Owsińskiego pt. „Marsz śmierci. Ewakuacja więźniów z głównego obozu KL Stutthof drogami lądowymi w styczniu 1945 roku”.

 …marsz wśród śniegów i solidnego mrozu staje się coraz cięższy. Kolumna zamienia się w pochód wlekących się z głodu i słabości ludzi, obojętnych już na szczekanie psów, tylko kolby esesmańskich karabinów spadające na plecy więźniów powodują chwilowe przyspieszenie marszu lub upadek więźnia. Słabsi coraz częściej mimo pomocy koleżeńskiej zostali w tyle, a esesmani z diabelską uciechą urządzają sobie współzawodnictwo w celności strzałów uśmiercających tych, co zostali i zasłabli. Huk wystrzału oznaczał śmierć kogoś z nas – więźniów. Droga za nami zaczynała się znaczyć czerwonymi plamami na białym śniegu, a ciała konających więźniów coraz częściej pozostają na tragicznym szlaku. Zostali bezimienni, bo nikt nie spisał ich numerów i nigdy ich rodziny nie znajdą ich grobów i prochów. Marsz ewakuacyjny zaczął się przeradzać w „marsz śmierci”. 

Z relacji byłego więźnia KL Stutthof Stefana Kozłowskiego (stutthof.org)

25 stycznia 1945 r. rozpoczęła się ewakuacja KL Stutthof. Objęła ona tysiące więźniów, lokowanych na trasie w prymitywnych, przejściowych „obozach” ewakuacyjnych. Wielu umarło na trasie z wyczerpania, niedożywienia i chłodu. Nielicznym udało się uciec. Trasa tego marszu śmierci prowadziła przez przeprawę promową na Wiśle w Mikoszewie, śluzę w Przegalinie, Błotnik, Cedry Małe, Cedry Wielkie, Trutowy, Pruszcz Gdański, Żukowo, Przodkowo, Załęże, Pomieczyno, Luzino, Godętowo. Dopiero na początku marca więźniowie, którzy przeżyli marsz, zostali przejęci przez armię sowiecką. Po ewakuacji lądowej nastąpiła (pod koniec kwietnia) ewakuacja morska. Pozostali w obozie więźniowie masowo umierali. Kiedy rankiem 9 maja 1945 r. sowieccy żołnierze wkroczyli do obozu, zastali tam już tylko około 150 więźniów oraz… ponad 20 tysięcy uciekinierów z Prus Wschodnich.

Dr Marcin Owsiński – historyk, kierownik działu oświatowego Muzeum Stutthof (Uwaga! Z powodu choroby nastąpiła zmiana prelegenta).

28 stycznia 2016 (czwartek), godz. 16.00
al. Grunwaldzka 216, Gdańsk (siedziba IPN w Gdańsku)
Wstęp wolny. Zapraszamy.

Uwaga! Goście spotkania zobowiązani są do rejestracji w okienku ochrony na parterze.