Nawigacja

Aktualności

Uroczystość nadania dworcowi kolejowemu Tczew imienia adm. Kazimierza Porębskiego – 23 czerwca 2023

Organizatorami uroczystości były Polskie Koleje Państwowe S.A. we współpracy z Dowództwem Garnizonu Gdynia i Akademią Marynarki Wojennej w Gdyni im. Bohaterów Westerplatte.

W dniu 23 czerwca br. pracownicy Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku wzięli udział w uroczystości nadania dworcowi kolejowemu w Tczewie imienia wiceadm. Kazimierza Porębskiego. 

W wydarzeniu uczestniczyli przedstawiciele Marynarki Wojennej, władz samorządowych, służb mundurowych, instytucji kultury, osoby duchowne, uczniowie z nauczycielami oraz kolejarze. Okolicznościowe przemówienia wygłosili m.in. członek zarządu PKP S.A. Krzysztof Golubiewski, rektor – komendant Akademii Marynarki Wojennego w Gdyni kontradm. prof. dr hab. Tomasz Szubrycht, dr hab. Piotr Semków, prof. Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni oraz Kazimierz Smoliński, poseł na sejm. 

Głównym punktem wydarzenia było odsłonięcie pamiątkowej tablicy upamiętniającej wiceadm. Kazimierza Porębskiego oraz poświęcenie jej przez ks. bp. Arkadiusza Okroja – Biskupa Pomocniczego Diecezji Pelplińskiej oraz złożenie kwiatów pod tablicą.

 

 

Uroczystość uświetniła wojskowa oprawa całego wydarzenia – asysta honorowa oraz występ Orkiestry Reprezentacyjnej Marynarki Wojennej. Na zakończenie odegrany został Hymn do Bałtyku. PKP zaprezentowały na terenie dworca okolicznościową wystawę oraz wręczono nagrody zwycięzcom szkolnego konkursu pt. „Morskie Tradycje Tczewa”.

***

Kazimierz Porębski (1872–1933) – kontradmirał Rosyjskiej Marynarki Wojennej, szef Departamentu dla Spraw Morskich, szef Kierownictwa Marynarki Wojennej. 

Urodził się 15 (lub 2) listopada 1872 r. w Wilnie jako syn Adolfa i Marii z Krejbichów. Po ukończeniu pięciu klas gimnazjum w Wilnie wyjechał do Petersburga, gdzie w latach 1889- 1892 studiował w Morskim Korpusie Kadetów. Po zakończeniu nauki w 1892 r. został oficerem rosyjskiej Marynarki Wojennej. W latach 1895-1896 był słuchaczem Oficerskiej Szkoły Min i Torped w Kronsztadzie.     

Po ukończeniu szkoły oficerskiej pływał na okrętach różnych klas, głównie na Oceanie Arktycznym, Morzu Ochockim i Morzu Japońskim, m.in. odbył trzy długie rejsy dookoła świata. We wrześniu 1902 r. jako starszy oficer wypłynął krążownikiem „Nowik” na Daleki Wschód i brał na nim udział w wojnie rosyjsko-japońskiej, walczył pod Port Artur w 1904 r. i na Morzu Żółtym. Za działania podczas wojny został odznaczony orderami: św. Anny III klasy, św. Stanisława II klasy i św. Jerzego IV klasy oraz złotą szablą za dzielność. 

We Flocie Bałtyckiej służył od 1905 r. do 1909 r., początkowo na wyższych stanowiskach sztabowych i w szkolnictwie morskim. W latach 1906- 1909 odbył trzy dalekie podróże: do Indii Wschodnich i Zachodnich i na Morze Śródziemne. Podczas rejsu szkolnego na Morzu Śródziemnym, w grudniu 1908 r. brał udział w akcji ratowania ofiar trzęsienia ziemi w Mesynie, za co później otrzymał odznaczenia włoskie. Od kwietnia 1909 r. do lutego 1913 r. był dowódcą stawiacza min „Jenisej” oraz krążownika Admirał Makarow, na których pływał na Morzu Bałtyckim i Morzu Północnym. W marcu 1913 r. został przeniesiony do Sewastopola nad Morze Czarne. Awansował na kapitana 1. Rangi i jednocześnie mianowano go naczelnikiem sztabu głównodowodzącego portami Morza Czarnego i Sewastopola. 

Po wybuchu I wojny światowej, Porębski objął 5 sierpnia 1914 r. dowództwo starego pancernika „Rostisław”, na którym brał udział w ostrzeliwaniu pozycji tureckich i potyczkach z okrętami niemieckimi koło przylądka Sarycz i pod Bosforem. Do kwietnia 1916 r. brał udział we wszystkich akcjach wojennych pancernika „Impieratricy Mariji” na Morzu Czarnym. 15 marca 1917 r. został naczelnikiem Ufortyfikowanego Rejonu „Kotka” w Zatoce Fińskiej. Awansował na stopień kontradmirała.  

Po rewolucji październikowej 1917 r. działał w polskich organizacjach wojskowych w Petersburgu oraz w Polskiej Naradzie Ekonomicznej, gdzie głównie koncentrował się na opracowywaniu koncepcji przyszłej polskiej polityki morskiej. 23 sierpnia 1918 r. został zwolniony ze służby w rosyjskiej Marynarce Wojennej jako obywatel polski. Latem 1918 r. wyjechał do Warszawy.

Z jego inicjatywy w październiku 1918 r. powstała pierwsza w historii Polski organizacja społeczna o szerokim profilu morskim pod nazwą Stowarzyszenie Pracowników na Polu Rozwoju Żeglugi „Bandera Polska”. W listopadzie 1918 r. Porębski został przyjęty do Wojska Polskiego w stopniu generała podporucznika. W marcu 1919 r. został powołany w skład Rady Wojskowej. W kwietniu 1919 r. mianowany szefem Sekcji Marynarki (od połowy 1919 r. Departament dla Spraw Morskich) w Ministerstwie Spraw Wojskowych, było to wówczas najwyższe stanowisko w kraju, jeśli chodziło o kierowanie całą polską polityką morską. W 1920 r. towarzyszył gen. bryg. Józefowi Hallerowi podczas Zaślubin Polski z morzem. To właśnie na jego rozkaz podniesiono na maszt banderę Polskiej Marynarki Wojennej. W czasie wojny polsko-bolszewickiej dowodził odcinkiem „Zegrze-Dębe”. Bez środków komunikacyjnych i łączności, rozporządzając niewielkimi siłami wiceadmirał Porębski zdołał w krótkim czasie przygotować swój odcinek do obrony oraz odparł atak nieprzyjaciela, przyczyniając się do skutecznej obrony Warszawy. Kierował także żeglugą wojenną na Wiśle. Na początku 1922 r. został wyznaczony na stanowisko szefa Kierownictwa Marynarki Wojennej, utworzonego w miejsce Departamentu dla Spraw Morskich. 3 maja 1922 r. został zweryfikowany w stopniu wiceadmirała ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 r.

W 1920 r. Kazimierz Porębski zainicjował utworzenie polskiej Marynarki Handlowej oraz Szkoły Morskiej. Był autorem programu rozbudowy floty wojennej, wspierał budowę portu w Gdyni oraz przyczynił się do utworzenia Oficerskiej Szkoły Marynarki Wojennej w Toruniu, Państwowej Szkoły Morskiej w Tczewie oraz Morskiego Dywizjonu Lotniczego w Pucku. W 1921 r. pełnił funkcję przewodniczącego Komisji ds. Żeglugi Morskiej. Był prezesem Ligi Morskiej i Rzecznej oraz współzałożycielem Yacht Klubu Polskiego.

19 maja 1925 r. prezydent RP, Stanisław Wojciechowski zwolnił go ze stanowiska szefa Kierownictwa Marynarki Wojennej, a Minister Spraw Wojskowych, gen. dyw. Władysław Sikorski przeniósł w stan nieczynny. Kazimierz Porębski zmarł po długiej chorobie 20 stycznia 1933 r. w Warszawie. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim. 

Odznaczony mi.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Walecznych.

do góry