Nawigacja

Aktualności

Promocja książki IPN Gdańsk „Zbrodnia bez kary. Grudzień ’70 w Gdyni. Przebieg wydarzeń, represje, walka o prawdę, najdłuższy proces III RP” (online) – Gdynia, 17 grudnia 2020

„Komuniści robili wszystko, by pogrzebać pamięć o rewolcie grudniowej, razem z jej ofiarami. Nocne, potajemne pogrzeby oraz represje wobec tych wszystkich, którzy próbowali zachowywać pamięć o zamordowanych w czasie Grudnia ’70, są tego najlepszym przykładem” – mówił prezes IPN dr Jarosław Szarek.

Jak przebiegał Grudzień ’70 w Gdyni? Jakie represje dotknęły strajkujących? Czy winni masakry robotników ponieśli konsekwencje?

Odpowiedzi padły 17 grudnia  w sali konferencyjnej Hotelu Mercure Gdynia podczas promocji książki „Zbrodnia bez kary. Grudzień ’70 w Gdyni. Przebieg wydarzeń, represje, walka o prawdę, najdłuższy proces III RP” (wydanie II rozszerzone) z udziałem prezesa IPN dr. Jarosława Szarka, prezydenta miasta Gdyni dr. Wojciecha Szczurka oraz autorów dr. Piotra Brzezińskiego, Roberta Chrzanowskiego.

– Grudzień ’70 to jedna z najważniejszych dat w powojennej historii Polski. Komuniści robili wszystko, by pogrzebać pamięć o rewolcie grudniowej, razem z jej ofiarami. Nocne, potajemne pogrzeby oraz represje wobec tych wszystkich, którzy próbowali zachowywać pamięć o zamordowanych w czasie Grudnia ’70, są tego najlepszym przykładem – powiedział prezes IPN dr Jarosław Szarek.

– Muszę przyznać, że jako gdynianin i prawnik nie jestem w stanie się z tym pogodzić, że Rzeczpospolita Polska nie osądziła grudniowej zbrodni, a sprawcy nie ponieśli prawnych konsekwencji – podkreślił dr Wojciech Szczurek, prezydent miasta Gdyni.

– Proces dotyczący Grudnia ’70 był najdłuższym w historii III RP. Biorąc pod uwagę zaangażowane siły i środki, jego efekt okazał się bardzo mizerny, stał się symbolem słabości wymiaru sprawiedliwości. Wyrok okazał się kuriozalny i całkowicie nieadekwatny w stosunku do popełnionej, strasznej zbrodni – dodał dr Piotr Brzeziński, współautor książki.

– W trakcie prac nad drugim wydaniem książki udało nam się pozyskać nowe, unikatowe materiały. M.in. podczas kwerendy dowiedzieliśmy się, że tekst „Ballady o Janku Wiśniewskim” funkcjonował już, w nieco innej formie, w 1971 r. wśród mieszkańców Gdyni – zaznaczył Robert Chrzanowski, współautor książki.

Spotkanie poprowadziła Małgorzata Sokołowska, dziennikarka, pisarka, wydawczyni publikacji z Oficyny Verbi Causa. W dyskusję wprowadził prof. Mirosław Golon, dyrektor IPN Gdańsk.

Promocja publikacji transmitowana była przez IPNtv. Zachęcamy do oglądania.

 

 


Ukazała się bogato ilustrowana książka „Zbrodnia bez kary. Grudzień ’70 w Gdyni. Przebieg wydarzeń, represje, walka o prawdę, najdłuższy proces III RP” (Piotr Brzeziński, Robert Chrzanowski, Anna Nadarzyńska-Piszczewiat, wydanie II rozszerzone, Gdynia 2020, Oficyna Verbi Causa, ss. 500).

Publikacja jest najnowszą próbą spojrzenia na grudniową tragedię w Gdyni. Zawiera informacje na temat życia codziennego w mieście w latach 60. XX w., szczegółowy opis przebiegu gdyńskiego Grudnia '70 i represji, które spadły na jego uczestników. Autorzy analizują postulaty gdyńskich robotników i opisują losy członków Głównego Komitetu Strajkowego dla miasta Gdyni – pierwszego w historii PRL niezależnego od władz komunistycznych komitetu robotniczego, będącego protoplastą Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego z sierpnia 1980 r. Opisują problem systematycznego zakłamywania pamięci Grudnia '70 przez komunistów i wieloletnią walkę gdynian o godne uczczenie ofiar masakry.

Książka zawiera około trzystu fotografii i blisko sto dokumentów. Zamieszczono w niej fotografie wszystkich ofiar gdyńskiego Czarnego Czwartku. Są to często ich ostatnie zdjęcia, pokazujące młodych, wchodzących w życie ludzi, którzy zostali nagle zamordowani.

Wydanie II zostało wzbogacone o dodatkowe zdjęcia, niepublikowane wcześniej dokumenty i relacje świadków. Rozszerzono je o aneksy biograficzne i dodatkowy rozdział opisujący historię prowadzonego na początku lat 90. XX w. śledztwa i toczonego w latach 1995–2013 procesu osób współodpowiedzialnych za grudniową masakrę. Jest to pierwsza tego typu publikacja napisana przez profesjonalnego historyka, gdyż do tej pory o grudniowym śledztwie i procesie pisali tylko dziennikarze i publicyści.

do góry