Nawigacja

Archiwalia - Gdańsk

Dokumenty podróży dla osób wyjeżdżających na stałe z PRL

Przez cały okres PRL wyjazd obywateli polskich za granicę, szczególnie na Zachód był utrudniany przez władze. Po restrykcyjnej polityce paszportowej okresu stalinowskiego, kiedy praktycznie całkowicie zostały zamknięte granice, nastąpiło pewne poluzowanie systemu, ale i tak zdobycie dokumentu uprawniającego do przekroczenia granicy wiązało się ze spełnieniem ściśle określonych wymagań, czasem upokorzeniem lub pójściem na współpracę z organami bezpieczeństwa państwa.

Podobnie, jeśli nie bardziej, utrudniona była emigracja, czyli opuszczenie PRL na stałe. Jednakże w kilku okresach władze komunistyczne decydowały się na większe otwarcie granic dla osób chcących opuścić Polskę. Najczęściej to otwarcie dotyczyło mniejszości narodowych: niemieckiej, żydowskiej i miało miejsce przede wszystkim w latach 1949-1951, 1956-1958, 1968-1969, 1971-1972.

W Oddziałowym Archiwum IPN w Gdańsku znajdują się liczne dokumenty osób ubiegających się o wyjazd stały do Niemiec w latach 1956-1958. W tym czasie wyjechało z Polski ok. 275 000 osób. W większości udały się do RFN. W późniejszych latach akta te zostały złożone w archiwum Wydziału „C” KWMO w Gdańsku jako sprawy operacyjne (sygnatura II). Ich uzupełnieniem są dokumenty podróży, będące jednorazowymi paszportami tylko w jedną stronę, wydawane przez KWMO w Gdańsku, a przekazane do IPN przez Pomorski Urząd Wojewódzki w Gdańsku (IPN Gd 889).

do góry