W Urzędzie Marszałkowskim w Toruniu 2 października odbyła się promocja książki Mateusza Kubickiego (IPN Gdańsk) „Kapitan ostatni opuszcza swój statek. Józef Władysław Bednarz (1879-1939)”. Spotkanie otworzyły wystąpienia wprowadzające marszałka województwa kujawsko-pomorskiego Piotra Całbeckiego oraz prof. Mirosława Golona, dyrektora IPN Gdańsk.
– Bohater publikacji od 1933 r. był dyrektorem Krajowego Zakładu Psychiatrycznego w Świeciu nad Wisłą. Na początku II wojny światowej został jedną z ofiar „Intelligenzaktion” na Pomorzu Gdańskim. Chociaż mógł ocalić życie, zdecydował się na gest niezwykłej odwagi i towarzyszył swoim pacjentom w drodze na śmierć. W okresie powojennym dr. Bednarzowi nadano miano „pomorskiego Korczaka” – mówił prof. Golon.
Szczegółowo sylwetkę Józefa Bednarza przybliżył Mateusz Kubicki.
– Józef Władysław Bednarz był specjalistą w wielu dziedzinach. Należała do nich w pierwszej kolejności psychiatria. Na tym polu obok udziału w wielu konferencjach lekarskich wydał szereg publikacji, na łamach których prezentował wyniki prowadzonych badań. Stosowane przez niego metody wpisywały się ówcześnie w najnowocześniejsze standardy leczenia pacjentów – podkreślał Mateusz Kubicki.
– Wśród wielu dokonań lekarza należy wymienić wprowadzenie w życie innowacyjnych metod zarządzania podległymi mu placówkami medycznymi. Kolejnym obszarem zainteresowania Bednarza była wojskowość, a szczególnie zagadnienie praktycznego użycia gazów bojowych – mówił autor.
– Bednarz był osobą skupioną na pomaganiu innym, wykonującą swoje obowiązki z całkowitym oddaniem i poszanowaniem drugiego człowieka – dodał.
Spotkanie podsumował dr Tomasz Ceran z Delegatury IPN w Bydgoszczy, który wyjaśnił termin Zbrodnia Pomorska 1939. W promocji książki uczestniczyła dr Izabela Mazanowska z Delegatury IPN w Bydgoszczy, autorka książki „Karolewo 1939. Zbrodnie w obozie Selbstschutz Westpreussen”.
Następnie delegacja Instytutu Pamięci Narodowej na czele z prof. Mirosławem Golonem, dyrektorem IPN Gdańsk, złożyła kwiaty pod Pomnikiem Pamięci Ofiar Zbrodni Pomorskiej 1939 oraz monumentem poświęconym Józefowi Bednarzowi. Uroczystość zainaugurowała wojewódzkie obchody 80. rocznicy Zbrodni Pomorskiej 1939 z udziałem przedstawicieli władz samorządowych z Torunia, Bydgoszczy i Grudziądza oraz młodzieży.
Pod pomnikiem obok marszałka woj. kujawsko-pomorskiego i prezydenta Torunia, przemawiał dyrektor IPN Gdańsk.
– II wojna światowa była walką zła z dobrem. Egzemplifikacją tej drugiej postawy był bohater dzisiejszego dnia Józef Władysław Bednarz. Jako lekarz, psychiatra, ale także humanista traktował swoich pacjentów zawsze z największą troską i godnością. Do tego stopnia, że w godzinie próby postanowił razem z nimi oddać swoje życie – podkreślił prof. Golon, który po przemówieniu zaprosił wszystkich do obejrzenia wystawy IPN „Ukradzione dzieciństwo”.
Program:
Start o godz. 11.00.
1. Film o Józefie Bednarzu produkcji Muzeum Piaśnickiego
2. Promocja książki
3. Złożenie kwiatów pod pomnikiem Zbrodni Pomorskiej
4. Złożenie kwiatów pod kamieniem pamięci Józefa Bednarza
Prowadzący: prof. dr hab. Mirosław Golon (dyrektor IPN Gdańsk)
„Kapitan ostatni opuszcza swój statek. Józef Władysław Bednarz (1879-1939)” to pierwsza na polskim rynku wydawniczym próba odtworzenia całościowego życiorysu nieznanej szerzej postaci Józefa Bednarza – bojownika PPS walczącego o wolność ojczyzny, lekarza psychiatry, od 1933 r. dyrektora Krajowego Zakładu Psychiatrycznego w Świeciu nad Wisłą, jednej z ofiar „Intelligenzaktion” na Pomorzu Gdańskim. Chociaż mógł ocalić życie, zdecydował się na gest niezwykłej odwagi i towarzyszył swoim pacjentom w drodze na śmierć. W okresie powojennym dr. Bednarzowi nadano miano „pomorskiego Korczaka”. Nie doczekał się on jednak na Pomorzu szczególnego uhonorowania. Jedynym trwałym upamiętnieniem jego postaci jest Wojewódzki Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Świeciu nad Wisłą, noszący od 1980 r. jego imię. Celem niniejszego zarysu biograficznego jest przybliżenie szerszemu gronu odbiorców tej interesującej i barwnej postaci.