E-Księgarnia9 maja 1945 r. do obozu KL Stutthof wkroczyły jednostki 48. Armii z 3. Frontu Białoruskiego. W obozie pozostawało wówczas jeszcze ok. 100 więźniów (w ciągu całego okresu jego funkcjonowania było to ok. 110 tys. więźniów). Śmierć poniosło w sumie 65 tys. osób, wśród nich 27–28 tys. Żydów z Polski i innych krajów Europy, a także mieszkańcy Wielkiego Pomorza, Kujaw, Kaszub, Wolnego Miasta Gdańska. Byli też mieszkańcy bohaterskiej stolicy – Powstańcy Warszawscy.
Wśród niewielkiej grupy więźniów, która pozostała w na terenie KL Stutthof w maju 1945 r. był Teofil Białowąs, który w swoich wspomnieniach opisał ostatnie dni istnienia obozu: „…SS-mani uciekli na początku maja i władzę przejął Wehrmacht, W tym czasie nie byliśmy już tak pilnowani., można było chodzić po całym obozie, byle nie oddalać się poza teren obozu”. [...] Sam moment wyzwolenia trudno jest mi opisać, bo to tak błyskawicznie nastąpiło,że nie wiadomo kiedy. Chwila wyzwolenia nastąpiła w ten sposób, że rano normalnie jak zwykle wstaliśmy, dzień normalny jeden z wielu. Było to 9 maja 1945 r. Żadnych strzałów nie było słuchać a poprzedniego dnia jeszcze kilka bomb spadło na obóz. Obozu Niemcy nie bronili, walczyki tylko nad samym morzem i w lesie, ale przypadkowe pociski trafiały w obóz, tak że sporo więźniów od nich zginęło, Tego dnia widzimy Niemców już bez karabinów, z lasu też przyszła jakaś grupa Niemców w nieładzie i składają bron przed komendanturą. Nie upłynęło kilkanaście minut jak przez bramę przejeżdża gazik rosyjski, a na nim nieduży, krępy lejtnant.
Relacja zamieszczona na stronie internetowej Muzeum Stutthof w Sztutowie
W tegorocznych uroczystościach weźmie udział delegacja Oddziału IPN w Gdańsku z dyrektorem, prof. Mirosławem Golonem na czele, a także goście z innych jednostek IPN (m. in. naczelnik Delegatury IPN w Opolu dr Bartosz Kuświk).
9 maja 2019 r. (czwartek), godz. 11.00
Pomnik w Muzeum Stutthof w Sztutowie (ul. Muzealna 6), Sztutowo
Organizatorzy proszą o potwierdzenie przybycia na adres e-mail: edukacja@stutthof.org.
Dalszy program wydarzenia dostępny na stronie internetowej Muzeum Stutthof w Sztutowie.
