E-Księgarnia
Na rynku wydawniczym ukazała się najnowsza publikacja Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Gdańsku pt. „Zgniłe jabłka, zepsute skrzynki i złe powietrze. Dysfunkcje w Służbie Bezpieczeństwa w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku” autorstwa dr. Daniela Wicentego, pracownika naukowego IPN Gdańsk.
Współczesna publicystyka i publiczne dyskusje na temat Służby Bezpieczeństwa pełne są uproszczeń i schematycznych ocen. Według jednych SB była organizacją niezwykle sprawną i wszechwładną, zdaniem innych – skorumpowaną jak cały system PRL. Autor włącza się do tej dyskusji, proponując ujęcie interdyscyplinarne, łączące badania historyczne z analizą socjologiczną. Opisuje różnorodne typy zjawisk, które można zbiorczo nazwać dysfunkcjami Służby Bezpieczeństwa, a następnie szuka odpowiedzi na pytanie, które z nich miały charakter strukturalny. Przy tak określonym zamiarze książka ma charakter pionierski.
Jak należy odczytywać intrygujący tytuł publikacji?
– Cały wywód podporządkowany jest metaforze zgniłych jabłek. Pozwala ona na skuteczne rozróżnienie czterech wymiarów dysfunkcji: jednostkowych (pojedynczy zdemoralizowani funkcjonariusze), grupowych i sieciowych (brudne wspólnoty, sieci nepotystyczne i klientelistyczne), organizacyjnych (skuteczność komórek dyscyplinująco-wychowawczych, filozofia tworzenia struktur SB, definiowanie sukcesu w pracy operacyjnej) oraz wiążących się z otoczeniem społecznym (presje materialne i ideowe) – wyjaśnia dr Wicenty.
O autorze: Daniel Wicenty (ur. 1977) – dr nauk humanistycznych, socjolog. Pracownik Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Gdańsku, adiunkt na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego. Badacz środowisk socjologicznych i dziennikarskich w PRL, Służby Bezpieczeństwa oraz współczesnej pamięci społecznej o PRL. Autor lub współautor książek: „Zagubiona rzeczywistość. O społecznym konstruowaniu niewiedzy” (wspólnie z Radosławem Sojakiem), „Załamanie na froncie ideologicznym. Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich między Sierpniem’80 a stanem wojennym” i „Weryfikacja gdańskich dziennikarzy w stanie wojennym”, a także współredaktor tomu „Brudne wspólnoty. Przestępczość zorganizowana w PRL w latach 70. i 80. XX wieku” (wspólnie z Karolem Nawrockim).