Nawigacja

Aktualności

Uroczystość oznakowania tabliczką weterana grobu Marii Męclewskiej „Lilki” – Gdańsk, 16 sierpnia 2023

16 sierpnia 2023 r. na Cmentarzu Centralnym „Srebrzysko” w Gdańsku miała miejsce uroczystość oznakowania tabliczką weterana grobu Marii Męclewskiej „Lilki”, wpisanego do ewidencji grobów weteranów walk o wolność i niepodległość Polski. W maju 1941 r. przystąpiła do tajnej organizacji niepodległościowej Konfederacja Narodu, w czasie powstania warszawskiego przenosiła na barykady broń i amunicję oraz pracowała jako sanitariuszka.

Urodziła się 18 października 1920 r. w Piotrkowie Trybunalskim. Jej rodzicami byli Kazimierz Michniewicz i Krystyna z d. Kiernowska. W 1930 r. wraz z rodzicami zamieszkała w Warszawie, gdzie uczyła się w Prywatnym Żeńskim Gimnazjum i Liceum Anny Jakubowskiej. W czasie okupacji kontynuowała naukę na tajnych kompletach i w 1941 r. zdała maturę. W maju 1941 r. przystąpiła do tajnej organizacji niepodległościowej Konfederacja Narodu, podporządkowanej Armii Krajowej. Działała pod pseudonimem „Lilka”. Po zaprzysiężeniu została skierowana na kurs maszynopisania, a po jego ukończeniu do komórki technicznej zajmującej się drukowaniem prasy podziemnej. Zajmowała się przepisywaniem tekstów z czasopism oraz kolportażem. W piwnicy jej mieszkania magazynowano broń i granaty ręczne z przeznaczeniem dla grup dywersyjnych. Transportowała je do ośrodków AK w Generalnym Gubernatorstwie, m.in. Częstochowy, Piotrkowa Trybunalskiego i Radomia. W powstaniu warszawskim przenosiła na barykady broń i amunicję, a także pracowała jako sanitariuszka w szpitalu polowym przy ul. Wspólnej. Po kapitulacji stolicy przebywała w obozie przejściowym w Pruszkowie. W czasie transportu do obozu jenieckiego udało jej się zbiec w okolicach Piotrkowa Trybunalskiego, gdzie przeczekała do końca wojny.

W marcu 1945 r. wyjechała do Łodzi i podjęła pracę w Państwowych Zakładach Przemysłowych. W 1949 r. zamieszkała w Gdyni. Pracowała m.in. w administracji oraz jako laborantka analiz gruntów. Odznaczona Krzyżem Partyzanckim, Warszawskim Krzyżem Powstańczym oraz Krzyżem Armii Krajowej.

Zmarła 23 sierpnia 2005 r. Została pochowana na Cmentarzu Centralnym „Srebrzysko” w Gdańsku (rejon V, kwatera IV, rząd 8, nr grobu 26). Decyzją prezesa IPN mogiłę wpisano do ewidencji grobów weteranów walk o wolność i niepodległość Polski.

Oprac.: Natalia Zych-Janukowicz (OBUWiM w Gdańsku)

  • Maria Męclewska (1920–2005)
    Maria Męclewska (1920–2005)
do góry