E-Księgarnia-
Cykl audycji „Przystanek Historia” w Polskim Radiu
Znamy nazwiska kolejnych 20 zidentyfikowanych ofiar totalitaryzmów. Wśród nowo zidentyfikowanych znajdują się m.in. ofiary terroru komunistycznego, zamordowane na terenie zamku w Lublinie, zmarli i zamordowani w więzieniu w Raciborzu, żołnierze podziemia antykomunistycznego ziemi małopolskiej oraz ofiara zamordowana w komunistycznym więzieniu w Warszawie.
Biuro Poszukiwań i Identyfikacji jest odpowiedzialne za poszukiwanie miejsc pochówku ofiar m.in. reżimu komunistycznego.
– Naszym zadaniem jest nie tylko poszukiwanie ofiar systemu komunistycznego. Parlament określił, że naszym obowiązkiem jest odnajdywanie wszystkich nieznanych miejsc pochówku Polaków, którzy zostali zamordowani pomiędzy 1917 a 1990 rokiem. To zobowiązanie powoduje, że poszukujemy nie tylko tych zamordowanych przez komunistów, ale także tych, którzy zginęli z rąk sowieckich, niemieckich i również ukraińskich – mówił dr hab. Krzysztof Szwagrzyk, zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, pełniący obowiązki dyrektora Biura Poszukiwań i Identyfikacji.
Każdego roku przedstawiciela biura prowadzą prace w 50–60 miejscach na terenie Polski, jak i za granicą. Do tej pory odnaleźli szczątki około 2 tys. osób.
– Ponad 200 zostało zidentyfikowanych genetycznie i ich rodzinom wręczyliśmy noty identyfikacyjne. Jednak to jest zdecydowanie początek naszej drogi. Mimo, że te liczby mogą już budzić uznanie, to my – znając naszą polską historię i wiedząc, jakich dramatów Polacy doświadczyli w XX wieku oraz ilu Polaków zginęło, możemy powiedzieć, że to zadanie, które w tej chwili – w imieniu państwa polskiego – IPN realizuje, musi być kontynuowane przez następne pokolenia. W tej pracy na pewno nie będziemy mogli powiedzieć, że zbliżamy się do końca – zauważył prof. Szwagrzyk.
– Są też takie obszary, co do których możemy powiedzieć, że nie wszystko zostało przebadane i na pewno nie jesteśmy na etapie takim, kiedy możemy powiedzieć, że IPN zna wszystkie miejsca związane z represjami komunistycznymi, sowieckimi i niemieckimi w Polsce. Wciąż odkrywamy nowe miejsca. Sądzę, że takich sytuacji przed nami będzie jeszcze wiele – dodał gość Jedynki.
Poza tym w audycji:
– Kongres Pamięci Narodowej, czyli historia mówi przez pokolenia, łączy tradycję z nowoczesnością i istnieje w świadomości Polaków pomimo różnic pokoleniowych. Ekspert: Łukasz Witek, dyrektor Biura Przystanków Historia IPN.
– Książka: Tomasz Balbus, „Podpułkownik Ludwik Marszałek Zbroja”
Ludwik Marszałek „Zbroja” był harcerzem, zawodowym oficerem piechoty i lotnictwa Wojska Polskiego, podczas wojny szkoleniowcem i komendantem Obwodu Dębica AK. Później działał w strukturach "NIE", Delegatury Sił Zbrojnych oraz Zrzeszenia "WiN" na Rzeszowszczyźnie i Dolnym Śląsku. Długo poszukiwany przez NKWD i bezpiekę. Zdradzony przez łącznika, aresztowany, przeszedł ciężkie śledztwo. W procesie grupowym skazany przez komunistyczny trybunał wojskowy na śmierć. 27 XI 1948 r. zamordowany przez czekistów polskich w więzieniu przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu. Ekspert: dr hab. Tomasz Balbus, autor, naczelnik Oddziałowego Archiwum IPN we Wrocławiu.
– Wybrane wydarzenia organizowane przez IPN i artykuły na portalu przystanekhistoria.pl.
► POSŁUCHAJ
- Poprzednia audycja: „Przystanek Historia”, 8 marca 2023
- Odcinki archiwalne na portalu przystanekhistoria.pl
* * *
Cykl audycji „Przystanek Historia” jest realizowany wspólnie przez Instytut Pamięci Narodowej i Program I Polskiego Radia. Rozmowy poświęcone są ważnym wydarzeniom, które wpłynęły na dzieje Polski w XX wieku oraz ludziom, którzy tę historię tworzy.