Nawigacja

Aktualności

83. rocznica masowej egzekucji Polaków z Wolnego Miasta Gdańska – Gdańsk, 11 stycznia 2023

W 83. rocznicę masowej egzekucji Polaków z Wolnego Miasta Gdańska pracownicy Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa na czele z naczelnik Katarzyną Lisiecką zapalili znicze na symbolicznych grobach Polaków zamordowanych przez Niemców na Cmentarzu Ofiar Zbrodni Niemieckich na gdańskiej Zaspie.

Od pierwszego dnia II wojny światowej Niemcy wykonywali zadanie całkowitego zniszczenia wszelkich oznak polskości w Wolnym Mieście Gdańsku. Korzystając ze skrupulatnie sporządzonych jeszcze przed wojną list wrogów III Rzeszy, rozpoczęli aresztowania i mordy polskich patriotów, działaczy wszystkich polskich organizacji i stowarzyszeń, zarówno politycznych, jak i społecznych, religijnych, artystycznych i sportowych. Eksterminacja objęła polską arystokrację, inteligencję, duchowieństwo, urzędników, a także żołnierzy, kolejarzy i pocztowców, broniących polskich placówek z poświęceniem życia.

11 stycznia 1940 r. w obozie zagłady Stutthof Niemcy dokonali pierwszej  masowej egzekucji Polaków. Zostali zamordowani:

  • Franciszek Kręcki - działacz na rzecz przyłączenia Gdańska do Polski, następnie działacz polski w Wolnym Mieście Gdańsku. Członek Towarzystwa Przyjaciół Nauki i Sztuki, Macierzy Szkolnej, prezes gdańskiego oddziału ZHP, współzałożyciel i prezes Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, założyciel Zrzeszenia Ochotników Armii Polskiej Obywateli Wolnego Miasta Gdańska, bankowiec.
  • Bonifacy Łangowski – adwokat, delegat gdańskich Polaków w paryskich negocjacjach nad polsko-gdańskim układem handlowym. W latach 1920-1928 polski poseł do Volkstagu.
  • Witold Nełkowski – kolejarz, sekretarz Polskiego Zrzeszenia Pracy, członek Gminy Polskiej, Gminy Polskiej – Związku Polaków (członek Zarządu), Macierzy Polskiej, Klubu Sportowego „Gedania”, Rodziny Kolejowej, Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” i Koła Miłośników Sceny.
  • Bł. ksiądz Franciszek Rogaczewski - proboszcz kościoła pod wezwaniem Chrystusa Króla w Gdańsku, założyciel wielu organizacji religijnych i narodowych dla Polaków w Wolnym Mieście Gdańsku, kapelan kolejarzy i pocztowców.
  • Ksiądz Bernard Wiecki –  Od 1917 r. wikary m.in. w Kaplicy Królewskiej w Gdańsku. Działacz organizacji polskich w Wolnym Mieście Gdańsku. W 1935 r. kandydat jako przedstawiciel Polaków do Volkstagu. Współorganizator manifestacji patriotycznych.
  • Buczkowski Brunon
  • Buliński Zygmunt
  • Chmielecki Józef
  • Gołombiewski Maksymilian
  • Hallman Jan
  • Kramer Gustaw
  • Langiewicz Stanisław
  • Maciejewski Antoni
  • Masłoch Jan
  • Ostrowski Kazimierz
  • Różankowski Aleksander
  • Szymański Władysław
  • Tejkowski Czesław
  • Tetzlaff Bernard
  • Thomas Henryk
  • Zdeb Jan
  • Zielke Werner

 

Opracowała: Katarzyna Lisiecka

do góry