Nawigacja

Aktualności

Uroczystości poświęcenia odrestaurowanej tablicy pamięci ks. ppłk. dr. Józefa Zator-Przytockiego w 44. rocznicę jego śmierci – Gdańsk, 27 listopada 2022

Ksiądz ppłk dr Józef Zator-Przytocki (1912–1978), ps. „Czeremosz”, „Buk”, był kapelanem Armii Krajowej. Do służby wojskowej zgłosił się jako ochotnik. W Krakowie pomagał w redagowaniu prasy podziemnej i w konspiracyjnym duszpasterstwie Armii Krajowej. W końcu został dziekanem Okręgu Kraków AK. Za swoją postawę otrzymał Order Wojenny Virtuti Militari.

przesuń wstecz zdjęcia
przesuń dalej zdjecia

Po wojnie, uciekając przed komunistami, przeniósł się do Gdańska i został proboszczem parafii Najświętszego Serca Jezusowego w Gdańsku Wrzeszczu. W 1948 r. został aresztowany przez komunistyczny Urząd Bezpieczeństwa i przewieziony do Warszawy. Osadzony w areszcie śledczym Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, a następnie w X pawilonie śledczym na Mokotowie. W więzieniu był brutalnie torturowany. Po ciężkim śledztwie, został skazany na 15 lat więzienia. Wyszedł na wolność po amnestii w 1955 r. W 1958 r. został powołany na rektora zrujnowanej przez Sowietów w 1945 r. Bazyliki Mariackiej w Gdańsku. Podjął się ciężkiej pracy remontu świątyni, jednocześnie odgrywał ważną rolę w kształtowaniu postaw opozycji antykomunistycznej na Pomorzu. 

W dniu 27 listopada 2022 r. ks. Ireneusz Bradtke, proboszcz Bazyliki Mariackiej pw. Wniebowzięcia NMP w Gdańsku celebrował Mszę św. w intencji ks. ppłk. Józefa Zator-Przytockiego. Po Mszy odbyło się uroczyste poświęcenie odrestaurowanej tablicy pamiątkowej.

Uroczystość zorganizowali: Zarząd Okręgu Pomorskiego oraz Zarządy Kół Gdańsk, Gdańsk Wrzeszcz, Gdańsk Oliwa Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, Proboszcz Konkatedralnej Bazyliki Mariackiej w Gdańsku, Dowództwo Garnizonu Gdańsk, 7 Pomorska Brygada Obrony Terytorialnej, Stowarzyszenie Kwatera Akowska na Cmentarzu Łostowickim. Oddział Gdański Instytutu Pamięci Narodowej reprezentowała Katarzyna Lisiecka, Naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa.

***

Tablica powstała wg projektu por. w st. spoczynku, prof. ASP w Gdańsku Wiktora Tołkina, żołnierza AK, Powstania Warszawskiego – Zgrupowanie „Krybar”, ufundowana w listopadzie 1991 r. przez Żołnierzy AK, obecnie przywrócona do świetności staraniem Stowarzyszenia Kwatera Akowska na Cmentarzu Łostowickim.

Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Gdańsku w 2018 r. wydał wystawę pt.: Żołnierz Kościoła. Ksiądz podpułkownik Józef Zator-Przytocki „Czeremosz” 1912–1978 autorstwa Anny Dymek (Wieloosobowe Stanowisko do spraw Poszukiwań i Identyfikacji IPN w Gdańsku), przedstawia ona życie i działalność ks. Józefa Zator-Przytockiego.

Wystawę można obejrzeć on-line ► strona internetowa wystawy.

Powiązane wiadomości

do góry