Nawigacja

Aktualności

Wpisanie mogił do ewidencji grobów weteranów walk o wolność i niepodległość Polski - Bydgoszcz, 14 lutego 2022

Z okazji 80. rocznicy przemianowania Związku Walki Zbrojnej na Armię Krajową pracownicy Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa w Gdańsku upamiętnili żołnierzy Armii Krajowej.

Pierwszym oznaczonym grobem w ramach tej akcji była mogiła Eugenii Mireckiej (z d. Chęcińskiej), urodzonej 7 stycznia 1902 r. w rodzinie Mieczysława i Wiktorii Dobroś. Mirecka była uczestniczką powstania warszawskiego, a następnie została osadzona w Stalagu IV B/H Zeithain. Zmarła 7 grudnia 1946 r. Jej grób znajduje się na Cmentarzu Farnym przy ul. Cmentarnej w Grudziądzu.

W 2021 r. na zlecenie OBUWiM w Gdańsku dokonano remontu grobu Eugenii Mireckiej.

Zachęcamy do zapoznania się ze wspomnieniami jej córki Janiny Mireckiej-Maciejewskiej, także uczestniczki powstania warszawskiego oraz artystki-rzeźbiarki

https://www.1944.pl/archiwum-historii-mowionej/janina-mirecka-maciejewska,1661.html

 Janina Mirecka-Maciejewska jest m.in. autorką poruszającej rzeźby znajdującej się na nagrobku matki.

W Bydgoszczy oznakowano dwa groby rodzinne.

W jednej z nich jest pochowany Franciszek Owczarek.  Walczył podczas wojny obronnej w szeregach toruńskiego 4. Pułku Lotniczego. Wcześniej, w okresie międzywojennym odbył służbę wojskową w 3. Pułku Lotniczym w Poznaniu. Trafił do niemieckiej niewoli i został osadzony w obozie Mauthausen, zatrzymano go najprawdopodobniej, w okolicach granicy polsko-węgierskiej. Po zwolnieniu w październiku 1939 r. wyjechał do Bydgoszczy, gdzie otrzymał pracę jako laborant w DAG Fabrik Bromberg. Na terenie zakładu związał się z konspiracją niepodległościową w ramach Armii Krajowej; przyjął pseudonim „Felczer”. Jego zadaniem było m.in. wykonywanie dokumentacji fotograficznej fabryki. Udzielał także pomocy jeńcom sowieckich zatrudnionym w Łęgnowie. Franciszek Owczarek został aresztowany w sierpniu 1944 r. i pierwotnie osadzony w obozie KL Stutthof (numer obozowy: 99088), a następnie KL Buchenwald (68824). Po wojnie wrócił do Polski. W 1970 r. został odznaczony Medalem Zwycięstwa i Wolności.

Grób znajduje się na cmentarzu Parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bydgoszczy przy ul. Ludwikowo w Bydgoszczy. F. Owczarek został pochowany w grobowcu wspólnie z ojcem Stanisławem (także weteranem walk o wolność i niepodległość Polski), matką Antonią oraz żoną Tamarą.

Oznakowano także grób rodziny Kędzierskich – małżonkowie Tomasz i Ksawera byli aktywnymi członkami podziemia na terenie Bydgoszczy.

Tomasz Kędzierski urodził się 12 grudnia 1902 r. w Biskupicach Zabarycznych (woj. wielkopolskie). W styczniu 1919 r. zgłosił się jako ochotnik do 1. Poznańskiego Batalionu Pogranicznego w Szczypiornie, gdzie rozbrajał żołnierzy niemieckich i ochraniał obiekty strategiczne. Następnie wziął udział w walkach w ramach 62. Pułku Piechoty, a od 1923 r. pełnił służbę zawodową w tej jednostce. Podczas wojny obronnej 1939 r. walczył w szeregach Armii „Pomorze”. Dostał się do niemieckiej niewoli i przebywał w obozie jenieckim, skąd zbiegł. Powrócił do Bydgoszczy, gdzie rozpoczął pracę w warsztatach kolejowych, Tamże organizował konspirację.  Od 1943 r. w swoim domu, wraz z żoną Ksawerą, prowadził kwaterę konspiracyjną ppłk. Jana Pałubickiego, Komendanta Okręgu Pomorskiego AK. Pełnił także funkcję oficera broni i amunicji. W listopadzie 1945 r. został aresztowany przez Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Gdańsku i oskarżony o próbę „obalenia demokratycznego ustroju Państwa Polskiego”. Uniewinniony przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Gdańsku w 1946 r.

Odznaczony Krzyżem Kawalerskim i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, Krzyżem Armii Krajowej, Krzyżem Kombatanckim, medalem Zasłużony dla Miasta Bydgoszczy, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921, Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości.

Ksawera Kędzierska urodziła się 30 grudnia 1908 r. w Bydgoszczy. Tutaj aktywnie działała w Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół”. We wrześniu 1939 r. została ewakuowana z dziećmi na Wschód, skąd po paru miesiącach powrócili do Bydgoszczy. Do konspiracji została zaprzysiężona w styczniu 1942 r., gdzie przyjęła pseudonim „Młoda”. Do jej obowiązków należało m.in. prowadzenie nasłuchu radiowego, przygotowywanie meldunków, kolportowanie ulotek, transportowanie broni i dostarczanie leków. Była łączniczką Tomasza Kędzierskiego, oficera przy Sztabie Komendy Okręgu AK Pomorze, prywatnie jej męża. Po  wojnie pracowała m.in. jako kucharz oraz pracownik umysłowy. Odznaczona Medalem Wojska oraz Krzyżem Armii Krajowej.

Tomasz i Ksawera Kędzierscy są pochowali w mogile rodzinnej na cmentarzu przy ul. cmentarzu Parafii pw. Matki Boskiej Nieustającej Pomocy przy ul. Kossaka 78 w Bydgoszczy.

 

 

W 1991 r. na budynku, w którym mieszkali odsłonięto tablicę upamiętniającą opisaną działalność niepodległościową.

 

 

do góry