E-Księgarnia
Podporucznik Tadeusz Ośko ps. „Sęp”, starszy sierżant Florian Dutkiewicz ps. „Jawor”, „Wiktor” oraz Ludwik Augustyniak ps. „Cygan”, „Gustek” – tych trzech żołnierzy spotkało się pod koniec lutego 1945 roku w dramatycznych okolicznościach komunistycznych represji wobec uczestników konspiracji niepodległościowej.
Kilkanaście miesięcy później – 27 listopada 1946 roku – połączyła ich śmierć na mocy wyroku stalinowskiego sądu i trwająca kilkadziesiąt lat wielka niepamięć, włącznie z ukryciem miejsca pochówku. Zamordowani nadal nie mają swoich grobów. Ich szczątki zostały odnalezione, ale nadal trwają starania o ich pochowanie na kwaterze wojskowej Cmentarza Komunalnego przy ul. Kcyńskiej nr 51 w Bydgoszczy.
Na dwa tygodnie przed rocznicą tej komunistycznej zbrodni prof. Mirosław Golon (dyrektor Oddziału IPN w Gdańsku) złożył wiązankę kwiatów pod pomnikiem dedykowanym uczestnikom antykomunistycznej konspiracji niepodległościowej na wewnętrznej ścianie cmentarnego muru.
***
Serdecznie zapraszamy wszystkich mieszkańców miasta na chwilę wspomnień o Naszych Bohaterach 27 listopada 2019 r. (w środę) o godz 13.30 na Cmentarz Komunalny przy ul. Kcyńskiej 51. W programie: wspomnienie pomordowanych oraz modlitwa. Słowo wstępne wygłosi prof. Mirosław Golon. Biogramy bohaterów przedstawi dr Alicja Paczoska-Hauke. Delegacja IPN złoży także kwiaty.
Ludwik Augustyniak ps. „Cygan”, „Gustek”, st. sierż. WP, żołnierz Armii Krajowej. 
Urodził się 7 listopada 1898 r. w Żbikach w powiecie pleszewskim. Brał udział w Powstaniu Wielkopolskim. W okresie międzywojennym służył w Wojsku Polskim, m.in. w 62 pułku piechoty w Bydgoszczy i w Dowództwie Okręgu Korpusu VIII w Toruniu. W trakcie kampanii wrześniowej został ranny w bitwie nad Bzurą. Po rekonwalescencji wrócił do Bydgoszczy, gdzie w kwietniu 1940 r. został aresztowany przez gestapo i osadzony w obozie w Sachsenhausen, a następnie w Mauthausen, z którego został zwolniony dzięki staraniom żony – Ireny Sznajder (Niemki). Zaangażował się w działalność podziemną i od 1942 r. był wywiadowcą AK w Bydgoszczy. W lutym 1945 r. został aresztowany przez NKWD i przewieziony do więzienia w Koronowie. 26 lutego 1945 r. udało mu się zbiec z transportu przewożącego go do Jastrowia w powiecie złotowskim. W trakcie akcji odbicia więźniów zginęło trzech milicjantów. W kwietniu 1946 r. został aresztowany przez funkcjonariuszy Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Bydgoszczy i oskarżony o współudział „w morderstwie milicjantów”. 30 września 1946 r. został skazany przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Bydgoszczy na karę śmierci, którą wykonano 27 listopada 1946 r. w Więzieniu Karno-Śledczym przy ul. Wały Jagiellońskie w Bydgoszczy.
Szczątki Ludwika Augustyniaka odnaleziono w czerwcu 2018 r. podczas prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN na cmentarzu komunalnym przy ul. Kcyńskiej w Bydgoszczy.
Florian Dutkiewicz ps. „Jawor”, „Wiktor” , st. sierż. WP, żołnierz Armii Krajowej
Urodził się 19 marca 1900 r. w Gozdowie w powiecie wrzesińskim. Brał udział w Powstaniu Wielkopolskim. Przed II wojną pełnił służbę w Wojsku Polskim. Uczestnik kampanii wrześniowej 1939 r. W czasie okupacji niemieckiej pracował jako robotnik w warsztatach kolejowych w Bydgoszczy. W marcu 1942 r. wstąpił do Okręgu Pomorskiego AK, gdzie pełnił funkcję komendanta rejonu kolejowego w Bydgoszczy. W lutym 1945 r. został aresztowany przez NKWD i przetransportowany do więzienia w Koronowie. O jego dalszych losach miał zdecydować Sąd Polowy Armii Czerwonej. Po ucieczce z transportu ukrywał się i w sierpniu 1945 r. podjął pracę w Bydgoskiej Spółdzielni Spożywców. W kwietniu 1946 r. w Bydgoszczy został aresztowany przez funkcjonariuszy Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego pod zarzutem współudziału w „zabójstwie milicjantów”, którzy zginęli w trakcie ucieczki. 30 września 1946 r. został skazany przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Bydgoszczy na karę śmierci, którą wykonano 27 listopada 1946 r. w Więzieniu Karno-Śledczym przy ul. Wały Jagiellońskie w Bydgoszczy.
Szczątki Floriana Dutkiewicza odnaleziono w czerwcu 2018 r. w trakcie prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN na Cmentarzu Komunalnym przy ul. Kcyńskiej w Bydgoszczy.
Tadeusz Ośko vel Wojciech Kossowski ps. „Sęp”, ppor. Armii Krajowej
Urodził się 11 maja 1913 r. w Warszawie. Był synem Jana i Stanisławy z d. Brodeckiej. Od 1934 r. służył w KOP. Jesienią 1939 r. wstąpił do Służby Zwycięstwu Polski w Warszawie. Następnie kontynuował działalność konspiracyjną w ramach Związku Walki Zbrojnej w Łowiczu. Od 1942 r. działał w AK na Zamojszczyźnie. Dowodząc sformowanym przez siebie oddziałem, kierował akcjami likwidacji konfidentów oraz dokonał odbicia osadzonych w więzieniu w Biłgoraju, skąd uwolniono 70 osób. Na początku 1945 r. przybył do Bydgoszczy i posługując się fałszywymi dokumentami jako rzekomy kapitan UB odwiedzał komisariaty MO. 26 II 1945 r. w czasie „inspekcji” w I Komisariacie MO otrzymał informację o transporcie do Jastrowia aresztowanych przez NKWD żołnierzy AK. „Sęp”, gdy zorientował się, że eskortujący aresztowanych milicjanci zdają sobie sprawę, że wiozą ich na rozstrzelanie, a jeden z nich nawet przyznał się, że jest współpracownikiem NKWD, rozkazał ich rozstrzelać. Po akcji wyjechał na kilka miesięcy na Śląsk. W listopadzie 1945 r. wrócił do Bydgoszczy. W kwietniu 1946 r. dołączył do Okręgu Pomorskiego Zrzeszenia WiN. 18 kwietnia 1946 r. w Boluminie został aresztowany przez grupę operacyjną UB-MO. 30 września 1946 r. został skazany przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Bydgoszczy na karę śmierci, którą wykonano 27 listopada 1946 r. w Więzieniu Karno-Śledczym przy ul. Wały Jagiellońskie w Bydgoszczy.
Szczątki Tadeusza Ośki odnaleziono w czerwcu 2018 r. podczas prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN na Cmentarzu Komunalnym przy ul. Kcyńskiej w Bydgoszczy.