Ceremonia odbyła się w historycznej Sali BHP Stoczni Gdańskiej. Poprowadził ją prof. Mirosław Golon, dyrektor IPN Oddział w Gdańsku.
W czasie uroczystości do odznaczonych (listę wszystkich, którzy otrzymali KWiS prezentujemy poniżej) przemówił prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Jarosław Szarek.
– Solidarność była drogą do wolności i niepodległości. Nie byłoby dzisiaj listopada 2018 i świętowania rocznicy odzyskania niepodległości bez Sierpnia ’80. To ta sama walka o niepodległość – mówił.
– Państwo Polskie pamięta o waszym wysiłku i poświęceniu. Jest również wdzięczne za to, co zrobiliście dla wolności i niepodległości – dodał.
W imieniu odznaczonych głos zabrał Jakub Szadaj, który w okresie Marca ’68 należał do antykomunistycznej organizacji pod nazwą Gdańska Młodzieżowa Grupa Wywiadowcza, za co 3 kwietnia 1968 r. został aresztowany i skazany na 10 lat pozbawienia wolności za kierowanie organizacją antyrządową.
– Najważniejsze, co chciałbym powiedzieć: dzięki, Panie Boże, za to, że możemy żyć dzisiaj w wolności – podkreślił.
Wśród odznaczonych (pośmiertnie) są m.in. Henryk Lenarciak (uczestnik strajku w Stoczni Gdańskiej podczas Grudnia ’70, uczestnik strajku podczas Sierpnia ’80 oraz więzień czasu stanu wojennego); Andrzej Butkiewicz (od 1978 r. współpracownik WZZ Wybrzeża, drukarz ulotek i niezależnego pisma „Robotnik Wybrzeża”, uczestnik strajku w Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni); Jan Samsonowicz (jeden z inicjatorów powstania Ruchu Młodej Polski, działacz NSZZ „Solidarność”, 30 czerwca 1983 r. jego ciało znaleziono powieszone na bramie Stoczni Gdańskiej. Wszystkie poszlaki wskazywały na intencjonalne działania osób trzecich w celu upozorowania samobójstwa).
Przy tej okazji przypominamy, że w dniach 26 i 27 kwietnia 2018 r. z inicjatywy IPN Gdańsk odsłonięto pięć nowych tablic pamiątkowych. Przedsięwzięcie to wpisane było w obchody czterdziestolecia utworzenia Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża. Jedno z upamiętnień poświęcone było Andrzejowi Butkiewiczowi.
LISTA ODZNACZONYCH
- Andrzejewska Czesława Maria
- Bonicki Edmund
- Cześnik Henryk
- Dziubek Jarosław
- Frączak Krzysztof
- Gajowniczek Paweł Stanisław
- Gąsior Krzysztof Jerzy
- Grenckowski Stanisław
- Kiciński Wacław
- Knop Roman
- Kowalewski Marek
- Krasowski Edmund Marek
- Kruszyńska-Gust Zofia
- Kwoka Zenon Daniel
- Lamkiewicz Leszek
- Lewandowski Stefan Józef
- Łada Edward
- Łochwicki Marek
- Madajczyk -Krasowska Barbara
- Malinowska Grażyna
- Malinowski Antoni
- Mićko Andrzej Aleksander
- Olszak Zbigniew Piotr
- Piłat Stanisław
- Ritter Marek
- Sela Ryszard Hubert
- Sioma-Oświecimska Ewa Maria
- Stawicki Marian
- Szadaj Jakub
- Szkop Henryk
- Toczek Ryszard
- Walentynowicz Janusz
- Zalewski Zdzisław
- Żmuda Krzysztof
POŚMIERTNIE
- Butkiewicz Andrzej Zbigniew
- Goleń Zygmunt
- Grabowski Ryszard
- Kamiński Wacław
- Lenarciak Henryk
- Samsonowicz Jan Michał
- Trzeciak Czesław
Wyjątkowe odznaczenie państwowe – Krzyż Wolności i Solidarności przyznawane jest zasłużonym działaczom opozycji z lat 1956–1989. Odznaczenie to zostało ustanowione przez parlament równocześnie z aktem restytucji Krzyża Niepodległości, do którego chlubnej tradycji nawiązuje.
Instytut Pamięci Narodowej opracowuje szczegółowe wnioski, po rozpatrzeniu kytórych Prezydent RP w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej nadaje to odznaczenie osobom zasłużonym dla odzyskania przez Polskę niepodległości.
Krzyż Wolności i Solidarności jest symbolem wdzięczności dla tych, którym zawdzięczamy naszą wolność. Więcej na ten temat: odznaczenia.