Nawigacja

Aktualności

Maciej Miatkowski

Tablica została wykonana przez pracownię witrażu, szkła artystycznego, mozaiki Witraże s.c. Tomasz Bieliński, Paweł Przyrowski, Tomasz Tuszko z Warszawy przy współpracy graficznej z dr. inż. Marcinem Pazio, pracownikiem naukowym Politechniki Gdańskiej.

Maciej Miatkowski – urodził się 10 kwietnia 1941 r. w Zgierzu. Ukończył Technikum Budowy Okrętów w Gdańsku. W latach 1956–1964 podjął pracę w Zakładach Włókienniczych, następnie w Zakładach Montażowych Przemysłu Spożywczego w Łodzi, a od 1964 r. przez dwadzieścia lat był zatrudniony w Stoczni Gdańskiej im. Lenina, gdzie w grudniu 1970 r. wziął udział w strajku. 

W latach siedemdziesiątych uczestniczył w niezależnych manifestacjach w rocznice Grudnia ’70. Od 1979 r. rozpoczął działalność w Wolnych Związkach Zawodowych Wybrzeża, kolportując niezależne pismo „Robotnik”. Znalazł się w zainteresowaniu Służby Bezpieczeństwa PRL, był inwigilowany, kilkakrotnie zatrzymywany na 48 godzin, a w miejscu pracy i zamieszkania poddawany rewizjom.

W latach 1978–1981 bezpieka rozpracowywała Macieja Miatkowskiego w ramach Sprawy Operacyjnego Sprawdzenia/Sprawy Operacyjnego Rozpracowania krypt. „Suwnicowa” założonej na jedną z głównych działaczek antysocjalistycznych w Gdańsku, Annę Walentynowicz. Następnie rozpracowywano go w ramach odrębnej SOR krypt. „Mietek”.

W sierpniu 1980 r. po opuszczeniu szpitala stoczniowego, w którym był hospitalizowany, dołączył do strajku. Od września 1980 r. działał w Solidarności. W dniach 13–16 grudnia 1981 r. w momencie wprowadzenia w Polsce przez wojskowy reżim komunistyczny stanu wojennego, współorganizował strajk, w trakcie którego był odpowiedzialny za ochronę przy bramie nr 1. Był współzałożycielem, działającej w latach 1982–1988, Tajnej Komisji Zakładowej „Solidarności” Stoczni Gdańskiej. Organizował zbiórki składek związkowych, a także był zaangażowany w druk podziemnego pisma stoczniowców „Rozwaga i Solidarność”. Następnie jako współzałożyciel i szef drukarni TKZ zajmował się drukiem pisma, kart okolicznościowych i kalendarzy. Po nawiązaniu we wrześniu 1982 r. kontaktu z wydawnictwem NOWa, przewoził książki z Warszawy do Gdańska, a także organizował szkolenia dla drukarzy.

Aresztowany 8 grudnia 1983 r. i osadzony w Areszcie Śledczym w Gdańsku, w związku z podejrzeniem, że zajmował się drukiem i rozpowszechnianiem niezależnych wobec władzy komunistycznej pism. W związku z prowadzonym śledztwem Wydz. Śledczy Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w Gdańsku wniósł wobec Macieja Miatkowskiego zastrzeżenie wyjazdów za granicę na dwa lata. Z aresztu został zwolniony 20 marca 1984 r., a postanowieniem Sądu Rejonowego w Gdańsku z 11.05.1984 r. postępowanie wobec niego umorzono.

W okresie 1983–1989 Służba Bezpieczeństwa znów go rozpracowywała w ramach Sprawy Operacyjnego Rozpracowania krypt. „Kompania”.

W marcu 1984 r. Maciej Miatkowski został zwolniony z pracy. W latach 1984–1986 pracował w spółdzielni Termont, następnie współzałożył spółdzielnię Insbud. W 1988-1989 przebywał w USA w celach zarobkowych. 1990-1997 przywrócony do pracy w Stoczni Gdańskiej. Od 1997 r. na emeryturze.

W 1992 r. wystąpił z „S”, zarzucając jej kierownictwu odejście od ideałów Sierpnia ’80.

Wyróżniony odznaką Zasłużony Działacz Kultury, a także otrzymał Krzyż Semper Fidelis. W 2006 r. został odznaczony przez Prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, a 15 grudnia 2017 r. przez Prezydenta Andrzeja Dudę na wniosek Prezesa IPN dra Jarosława Szarka Krzyżem Wolności i Solidarności. Decyzją Ministra Obrony Narodowej, Antoniego Macierewicza z 21 grudnia 2017 roku Maciej Miatkowski został odznaczony Złotym Medalem za Zasługi dla Obronności Kraju.

Zmarł 20 grudnia 2017 roku w Gdańsku. Pochowany na cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku.

 

Źródła:

Akta Archiwum IPN:

  • Materiały o sygn. 17878/II nie zachowały się. Wpis oparty na zapisach kartoteczno-ewidencyjnych.
  • IPN Gd 013/136 t. 3, 5, 12, Akta śledcze.
  • IPN Gd 286/1 t. 2, IPN Gd 286/2 t. 1, 3, Akta prokuratorskie.
  • IPN Gd 003/166 t. 10, 17, Sprawa Obiektowa [SO] "Klan"/ "Związek".
  • IPN Gd 013/240 t. 1-3 , Akta kontrolne śledztwa.
  • IPN Gd 65/21, Akta prokuratorskie.
  • IPN Gd 161/257, Akta tymczasowo aresztowanego.

 

Literatura:

  • Kazański Arkadiusz, Maciej Miatkowski, [w:] Encyklopedia Solidarności. t. 1 Opozycja w PRL 1976–1989, red. Mirosława Łątkowska et al., Warszawa 2010.
  • NSZZ „Solidarność” 1980-1989, t. 3, W-wa 2010

***

Maciej Miatkowski – born on April 10, 1941, in Zgierz. Graduated from Shipbuilding High School (vocational) in Gdańsk. From 1956 to 1964 he worked in Łódź, first in a textile factory, and then in Assembly Plant for Food Industries. From 1964, for twenty years he was employed by Lenin Shipyard in Gdańsk, where he took part in the strike in December 1970.

In 1970s he took part in independent demonstrations on the anniversaries of December 1970. Since 1979 he became active in the Free Trade Unions of the Coast, distributing the samizdat journal “Worker”. He attracted scrutiny from the Security Service of People’s Republic of Poland, which put him under surveillance. Several times detained for 48 hours, with his home and workplace searched.

From 1978 to 1981 the Security Service investigated him in operational control / operational investigation case codenamed „Suwnicowa” [Gantry Worker], concerning one of the foremost anti-Communist activists in Gdańsk, Anna Walentynowicz. Subsequently he was under surveillance in a separate operational investigation case, codenamed “Mietek.”

In August 1980, on leaving the shipyard's clinic, where he had been hospitalized, he took part in the strike. Active in „Solidarity” since September 1980.

From 13 to 16 December 1981, as the Communist military regime introduced martial law in Poland, he helped organize the strike in the Shipyard, where he was responsible for defending Gate 1.

He was among the founders of Clandestine Shipyard Committee of “Solidarity,” existing from 1982 to 1988. He organized collections of union dues, as well as participating in printing the shipyard workers' samizdat journal “Rozwaga i solidarność” [Deliberation and Solidarity]. Later on, as a co-founder of Clandestine Shipyard Committee's printing shop and its boss, he took over printing the journal, along with commemorative cards and calendars.

After contacting the samizdat publishers NOWa in September 1982, he transported books from Warsaw to Gdańsk, and he organized training courses for printers.

Arrested on December 8, 1983, and held in Gdańsk Jail on suspicion of printing and distributing publications independent of the Communist authorities. In connection with ongoing

investigation, the Investigation Department of Voivodeship Bureau for Internal Affairs banned Maciej Miatkowski from going abroad for two years. He was released from jail on March 20, 1984, and on May 11 of that year the District Court in Gdańsk dismissed the case against him.

From 1983 to 1989 he was again put under surveillance by Security Service, in operational investigation case codenamed „Kompania” [Company].

In March 1984 Miatkowski was fired from the Shipyard. From 1984 to 1986 he worked in the Termont cooperative, and then he helped found the Insbud cooperative. From 1988 to 1989 he stayed in the US to earn money. Readmitted to work at the Shipyard in 1990, he stayed there until 1997, when he retired.

In 1992 he canceled his membership in „Solidarity”, accusing its leaders of abandoning the ideals of August 1980.

Decorated with Semper Fidelis Cross. In 2006 decorated by President Lech Kaczyński with Commander’s Cross of the Polonia Restituta Order, and on December 15, 2017 – by President Andrzej Duda, on recommendation from Chairman of the IPN Jarosław Szarek, with Freedom and Solidarity Cross. Minister for National Defense Antoni Macierewicz decided on December 21, 2017, to award him posthumously the Gold Medal for Meritorious Service to the Country's Defense. He was also awarded the Deserving Cultural Activist badge.

He died on December 20, 2017 in Gdańsk. He is buried at the Srebrzysko Cemetery in Gdańsk.

 

Sources:

Archive files of IPN:

  • File registered under the number 17878/II was not preserved. Entry based on annotations in card indexes and registers.
  • File no. IPN Gd 013/136 vol. 3, 5, 12, Investigation files.
  • File no. IPN Gd 286/1 vol. 2, IPN Gd 286/2 vol. 1, 3, Prosecutor's files.
  • File no. IPN Gd 003/166 vol. 10, 17, Object case codenamed “Klan” / “Związek” [Clan/Union].
  • File no. IPN Gd 013/240 vols. 1-3, Investigation supervision files.
  • File no. IPN Gd 65/21, Prosecutor's files.
  • File no. IPN Gd 161/257, File of a temporary inmate.

 

Publications:

  • Kazański Arkadiusz, Maciej Miatkowski, [in:] Encyklopedia Solidarności. vol. 1 Opozycja w PRL 1976–1989, ed. Mirosława Łątkowska et al., Warszawa 2010.
  • NSZZ „Solidarność” 1980-1989, vol. 3, Warszawa 2010
do góry