Instytut Pamięci Narodowej Wykład dr. hab. Piotra Niwińskiego „Pomorscy Wyklęci. 5. Wileńska Brygada Armii Krajowej” – Gdańsk, 29 lutego 2016 - Aktualności -

Wojewoda Pomorski Dariusz Drelich oraz Dyrektor Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Gdańsku prof. Mirosław Golon zapraszają na wykład dr. hab. Piotra Niwińskiego Pomorscy Wyklęci. 5. Wileńska Brygada Armii Krajowej.

***

5. Wileńska Brygada Armii Krajowej wyrosła z pierwszego oddziału partyzanckiego AK, który wyszedł w pole na ziemi wileńskiej (1943 r.). Oddział ten, dowodzony przez por. Antoniego Burzyńskiego „Kmicica”, został zmasakrowany przez sowieckich dywersantów (ponad 80 zamordowanych), którzy zamordowali też samego dowódcę.

Z resztek oddziału „Kmicica” i z nowego naboru powstała 5. Wileńska Brygada. Dowodził nią wybitny oficer polowy, rotmistrz, potem major Zygmunt Szendzielarz „Łupaszko”. Ppłk Aleksander Krzyżanowski „Wilk”, komendant Okręgu Wileńskiego AK, na pamiątkę tragedii oddziału „Kmicica” nazwał ją Brygadą Śmierci.

Po „wyzwoleniu” Wileńszczyzny „Łupaszko” nakazał swoim żołnierzom przebijanie się na zachód. Odtworzył częściowo swoją brygadę na Podlasiu (1945 r.), a potem na Pomorzu Gdańskim i Zachodnim (1946 r.). Na Pomorzu Gdańskim – od wiosny do listopada – łupaszkowcy przeprowadzili ponad 200 akcji propagandowych i zbrojnych przeciwko NKWD-UB, KBW i wojsku „ludowemu”. Byli nieuchwytni dla ubeckich obław. Przeszli do polskiej historii i do legendy. Dziś takie postacie, jak „Łupaszko”, „Żelazny”, „Lufa”, „Mścisław” czy „Inka” należą do panteonu żołnierzy „wyklętych”.

Obchody Narodowego Dnia Żołnierzy Wyklętych w Gdańsku organizowane są w ramach ogólnopolskich obchodów ku czci Żołnierzy Wyklętych objętych PATRONATEM NARODOWYM Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy.

Zapraszamy również na pozostałe wydarzenia Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych (pełny program).

29 lutego 2016 r. (poniedziałek), godz. 17.00
Dwór Artusa w Gdańsku (ul. Długi Targ 43–44)

Wstęp wolny. Zapraszamy.