Nawigacja

Aktualności

Uroczystości Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych – Gdańsk, 8 lutego – 2 marca 2016

Event Name Uroczystości Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych – Gdańsk, 8 lutego – 2 marca 2016
Start Date 8th Feb 2016 2:26pm
End Date 2nd Mar 2016 2:26pm
Duration 23 days
Description

Ponieważ żyli prawem wilka
historia o nich głucho milczy. 
Zbigniew Herbert „Wilki”

1 marca br. obchodziliśmy szóstą rocznicę Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”, ustanowionego w 2011 r. przez parlament Rzeczypospolitej Polskiej. Głównym punktem tegorocznych uroczystości był Apel Pamięci, który odbył się na Cmentarzu Garnizonowym w Gdańsku oraz II Krajowa Defilada Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Ponadto odbyło się szereg wydarzeń o charakterze artystycznym, edukacyjnym i sportowym, poświęconych pamięci bohaterów walki o niepodległą Polskę. 

Obchody rozpoczęły się w poniedziałek 8 lutego w siedzibie gdańskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej. Wykład pt. »Łupaszka«. Dowódca V Wileńskiej Brygady AK (organizowany w ramach spotkania Klubu Historycznego im. gen. Stefana Roweckiego „Grota”) wygłosił dr hab. Piotr Niwiński. Odbył się on w 65. rocznicę śmierci „Łupaszki”.

W środę, 24 lutego odbyło się w siedzibie gdańskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej kolejne wydarzenie. Paweł Sztama (doktorant Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu) przedstawił wykład pt.  Mord na generale Auguście Fieldorfie „Nilu”. Wybrane aspekty (organizowany w ramach spotkania Klubu Historycznego im. gen. Stefana Roweckiego „Grota”). Słowo wstępne wygłosił prof. Mirosław Golon, dyrektor oddziału. Goście spotkania otrzymali pamiątkowe broszury poświęcone tej wybitnej postaci.

26 lutego (w piątek) odbyła się Droga Krzyżowa w intencji Żołnierzy Niezłomnych. Poprowadził ją ks. Krzysztof Ławrukajtis z parafii pw. św. Brygidy w Gdańsku. Jej uczestnicy przeszli od bramy aresztu śledczego przy ul. Kurkowej, następnie ulicami, którymi podążali skazani na karę śmierci, do Góry Gradowej. Stacje drogi krzyżowej inspirowane były wspomnieniami i listami Żołnierzy Niezłomnych. Wśród nich byli ks. Władysław Gurgacz (kapelan Żołnierzy Niezłomnych), Łukasz Cieplicki „Pług”, Witold Pilecki, Zygmunt Szendzielarz „Łupaszko” i Danuta Siedzikówna „Inka”. W pochodzie wzięło udział kilkaset osób.

W sobotę 27 lutego w Gdyńskim Centrum Filmowym zaprosiliśmy naszych gości na przedpremierową projekcję łotewskiego filmu „Samotnik” w reżyserii Normundsa Pucisa. Oparty na autentycznych wydarzeniach obraz przedstawiał losy katolickiego księdza Antoniego Juchniewicza, początkowo ukrywającego mężczyzn przed wcieleniem do Armii Czerwonej, następnie jako członka podziemia niepodległościowego na Łotwie. W pokazie uczestniczyli znamienici goście, m.in. Jarosław Sellin, wiceminister kultury, konsul honorowy Łotwy w Gdańsku Krzysztof Figel, zastępca prezydenta Gdańska Piotr Kowalczuk i prowadzący spotkanie Adam Hlebowicz, dyrektor Radia Plus w Gdańsku. Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Gdańsku reprezentował dr hab. Grzegorz Berendt, który w trakcie dyskusji po seansie filmowym opisał motywacje towarzyszące Niezłomnym w ich walce. Nawiązując do historii Łotwy po I wojnie światowej podkreślił, że nie była to beznadziejna walka skazana na zagładę. Wydarzenie zakończyło przekazanie na ręce konsula honorowego Łotwy wyróżnienia przyznanemu reżyserowi.

28 lutego, w niedzielę, odbyła się II Krajowa Defilada Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Poprzedziły ją lokalne edycje Biegu Wilczym Tropem Wyklętych, które odbyły się w godzinach porannych Gdańsku, Gdyni i Sopocie. Odcinki biegowe wynosiły symboliczne 1963 m. W gdańskiej edycji biegu, który odbył się w Brzeźnie w Parku im. Ronalda Reagana, wzięło udział kilkuset uczestników. Okolicznościową prelekcję wygłosił dr Karol Nawrocki, naczelnik Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej IPN w Gdańsku. Patronat nad tym wydarzeniem objął poseł na Sejm RP z ramienia Prawa i Sprawiedliwości Andrzej Jaworski.

II Krajowa Defilada Pamięci Żołnierzy Wyklętych rozpoczęła się od mszy św. w kościele św. Brygidy. Następnie wyruszyła ulicami Katarzynki, Podmłyńską, Pańską, Węglarską, Kołodziejską, Tkacką i Długą dotarła na Długi Targ. Uczestniczyło w niej łącznie 30 grup rekonstrukcyjnych nawiązujących do formacji 5. Wileńskiej Brygady Armii Krajowej, oddziałów AK walczących w Powstaniu Warszawskim (w tym replika niemieckiego czołgu „Pantera” zdobytego w walczącej stolicy przez powstańców), Pierwszej Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka, Pierwszej Samodzielnej Brygadzie Spadochronowej i wielu, wielu innych. Na czele defilady jechał symbolicznie na białym koniu gen. Władysław Anders.

W dalszej części pochodu wzięli też udział uczniowie gdańskich szkół, środowiska kibiców Lechii Gdańsk, a przede wszystkim kombatanci. Na Długim Targu poszczególne formacje złożyły meldunki gen. Władysławowi Andersowi. Przemówienie poświęcone Żołnierzom Niezłomnym wygłosił dr Karol Nawrocki. W pierwszych słowach nawiązał do historycznego przemówienia mjr. Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”:

Sumienie Narodu – to my! Wyraz jego buntu przeciw przemocy – to my! Narzędzie sprawiedliwej kary – to my! Dzień zapłaty za zbrodnie już się rozpoczął

Następnie zwrócił się do zgromadzonych:

Drodzy Państwo, podziw męstwa, odwagi, niekiedy żołnierskiej brawury, ale też szacunek do niewinnie przelanej krwi polskich bohaterów przyprowadziły Was tutaj dzisiaj. Świadomie manifestujecie przywiązanie do ideałów wolności, niezależności oraz umiłowania ojczyzny. Dzięki Wam wszystkim, wrażliwym na prawdę i pamięć historyczną, wbrew komunistycznej propagandzie, a w imię ideałów Żołnierzy Niezłomnych budujemy dziś razem silną, dumną i demokratyczną Rzeczpospolitą.

Wydarzenie zakończył występ członków rodziny Pospieszalskich i Teatru Od Czapy, następnie licznie zgromadzeni goście (ok. 10 tys. osób obserwowało defiladę) mogło zapoznać się z wyposażeniem rekonstruktorów.

29 lutego w Dworze Artusa na Długim Targu odbył się wykład prof. Piotra Niwińskiego pt. Pomorscy Wyklęci. 5. Wileńska Brygada Armii Krajowej na PomorzuSpotkanie odbyło się przy udziale znamienitych gości, m.in. Wojewody Pomorskiego Dariusza Drelich, przedstawicieli samorządu i kombatantów. W spotkaniu uczestniczyło ponad sto osób. Wykład poświęcony był historii 5. Wileńskiej Brygady Armii Krajowej, a wiele cennych uwag prelegenta traktowało o pozytywnym stosunku miejscowej ludności do partyzantów.

1 marca – Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych – rozpoczął się od społecznej akcji zapalenia zniczy na al. im. Żołnierzy Wyklętych. Pomimo wczesnej pory w uroczystości wzięło udział kilkadziesiąt osób. Wzięli w nich udział Wojewoda Pomorski Dariusz Drelich i deputowana do Parlamentu Europejskiego Anna Fotyga. Okolicznościowe przemówienie wygłosił dr Karol Nawrocki z gdańskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej. 

Po południu o godz. 17. na Cmentarzu Garnizonowym w Gdańsku odbył się uroczysty Apel Pamięci z udziałem przedstawicieli władz samorządowych, wojska i kombatantów. Przemówienia kolejno wygłosili: Wojewoda Pomorski Dariusz Drelich, dyrektor Oddziału IPN w Gdańsku prof. Mirosław Golon, następnie miała miejsce modlitwa oraz Apel Pamięci. W dalszej części uroczystości odbyło się składanie wieńców przez delegacje nieopodal miejsca, w którym odnaleziono szczątki „Inki”. W uroczystości wzięła udział kompania reprezentacyjna Marynarki Wojennej.

2 marca w Ratuszu Staromiejskim w Gdańsku odbył się wieczór filmowo – muzyczny pt. „Cześć i chwała żołnierzom niezłomnym” w ramach którego odbędzie się pokaz filmu Arkadiusza Gołębiewskiego „Inka”. Zachowałam się jak trzeba, koncert Andrzeja Kołakowskiego oraz prezentacja najnowszej książki Cmentarz Garnizonowy w Gdańsku. Miejsce pamięci ofiar komunizmu. W uroczystości wzięli udział Wojewoda Pomorski Dariusz Drelich. Spotkanie poprowadził dr Karol Nawrocki, który przedstawił pokrótce historię Cmentarza Garnizonowego.

1 marca br. rozstrzygnięty został także konkurs na mural poświęcony Żołnierzom Niezłomnym, który powstanie w ciągu najbliższych kilku miesięcy. Będzie on trwałą pamiątką tegorocznych obchodów.


Obchody Narodowego Dnia Żołnierzy Wyklętych w Gdańsku organizowane były w ramach ogólnopolskich obchodów ku czci Żołnierzy Wyklętychobjętych PATRONATEM NARODOWYM Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy.

Organizatorzy: Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Gdańsku, Stowarzyszenie SUM
Współorganizatorzy: Bractwo Świętego Pawła, Fundacja Tożsamość i Solidarność, Bazylika Świętej Brygidy w Gdańsku, Stowarzyszenie Kibiców Lechii Gdańsk „Lwy Północy”, Stowarzyszenie Historyczne im. 5 Wileńskiej Brygady AK, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej, Związek Strzelecki Rzeczypospolitej Strzelec, Związek Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych
Patronat Honorowy: Wojewoda Pomorski Dariusz Drelich, Prezydent Miasta Gdańska Paweł Adamowicz
Patronat medialny: TVP 3 Gdańsk, Radio Plus
Sponsor główny: Energa 

Zapraszamy na obszerną fotorelację na naszego Facebooka.

  • 22.JPG
  • IPN_plakat.jpg
  • IPN_plakat.jpg
  • Wykład Pawła Sztamy poświęcony „Nilowi"
  • Wykład Pawła Sztamy poświęcony „Nilowi"
  • 1.JPG
  • 1.JPG
  • Droga krzyżowa
  • Droga krzyżowa
  • DSC_0019.JPG
  • DSC_0019.JPG
  • DSC_0029.JPG
  • DSC_0029.JPG
  • Gdyńskie Centrum Filmowe. Pokaz filmu „Samotnik"
  • Gdyńskie Centrum Filmowe. Pokaz filmu „Samotnik"
  • DSC_0056.JPG
  • DSC_0056.JPG
  • DSC_0061.JPG
  • DSC_0061.JPG
  • DSC_0069.JPG
  • DSC_0069.JPG
  • DSC_0079.JPG
  • DSC_0079.JPG
  • DSC_0099.JPG
  • DSC_0099.JPG
  • 1_10.JPG
  • 1_10.JPG
  • 1_14.JPG
  • 1_14.JPG
  • 1strona.jpg
  • 1strona.jpg
  • 7.JPG
  • 7.JPG
  • 16.JPG
  • 16.JPG
  • 18.JPG
  • 18.JPG
  • 4.JPG
  • 4.JPG
  • 14.JPG
  • 14.JPG
  • DSC_0038.JPG
  • DSC_0038.JPG
  • 1_1.JPG
  • 1_1.JPG
  • 1_4.JPG
  • 1_4.JPG
  • 1_5.JPG
  • 1_5.JPG
  • DSC_0067.JPG
  • DSC_0067.JPG
  • DSC_0021.JPG
  • DSC_0021.JPG
  • DSC_0024.JPG
  • DSC_0024.JPG
  • DSC_0031.JPG
  • DSC_0031.JPG
  • DSC_0034.JPG
  • DSC_0034.JPG

Pliki do pobrania

do góry