Instytut Pamięci Narodowej VI edycja akcji społecznej „Zapal znicz pamięci” na Pomorzu – Kwidzyn, Janowo, Piaśnica, Mechowo, 26 października 2014 - Aktualności -

26 października odbyła się VI edycja akcji Zapal znicz pamięci. Na terenie gdańskiego oddziału IPN największe zorganizowane uroczystości miały miejsce w Kwidzynie.

W niedzielę 26 października kwidzyniacy po raz pierwszy wzięli udział w akcji „Zapal znicz pamięci". Znicze zapłonęły w dwóch miejscach w Kwidzynie: na Skwerze Kombatantów przy ul. Warszawskiej oraz z inicjatywy Kwidzyńskiego Stowarzyszenia Sportowo-Kolekcjonerskiego Gward pod tablicą upamiętniającą tragiczne losy kwidzyniaków z Dawnego Gimnazjum Polskiego, wywiezionych 25 sierpnia 1939 roku. Ponadto krótkie wspomnienie o historii szkoły zaprezentowali dr Justyna Liguz z Kwidzyńskiego Centrum Kultury oraz dyrektor szkoły Mariusz Wesołowski.

„Zapal znicz pamięci" to akcja, w którą włączyła się również Gmina Kwidzyn wraz z mieszkańcami Janowa – miejscowości szczególnie ważnej w okresie plebiscytu 1920 roku. Znicze zapalone zostały przez mieszkańców Janowa na symbolicznym grobie działaczy polskich, aresztowanych w Janowie i rozstrzelanych w Lesie Szpęgawskim na początku wojny.

Na terenie pozostałych miejsc pamięci zapłonęły znicze postawione przez mniejsze zorganizowane grupy oraz osoby indywidualne, m.in. w Piaśnicy oraz w Mechowie w powiecie puckim.

***

„Zapal znicz pamięci" to wspólna akcja pięciu rozgłośni regionalnych Polskiego Radia i pionów naukowo-edukacyjnych IPN. Zaangażowały się w nią Radio Merkury Poznań, Radio PiK, Radio Katowice, Radio Gdańsk i Radio Łódź oraz Biura Edukacji Publicznej IPN w Poznaniu, Bydgoszczy, Katowicach, Łodzi i Gdańsku. W tym roku po raz pierwszy akcja została objęta patronatem portalu dzieje.pl oraz Muzeum Historii Polski.

Celem akcji jest wspomnienie dziejów Polski, związanych z II wojną światową, w której terror i egzekucje na terenie były doświadczeniem Polaków od pierwszego dnia agresji niemieckiej w 1939 roku. W każdym kolejnym roku, w ramach akcji „Zapal znicz pamięci" wspominane są postaci związane z walkami o wolną Polskę w kraju i na emigracji. W tym roku jedną z przypominanych osób był Witold Donimirski (1874–1939), związany z Powiślem, polski ziemianin, działacz polityczny i społeczny. Witold Donimirski ukończył prawo w Berlinie i rolnictwo w Halle. Jako właściciel majątku ziemskiego w Czerninie doprowadził majątek do rozkwitu i stanowił przykład dla okolicznych rolników. Brał udział w założeniu Banku Ludowego w Sztumie, w plebiscycie i licznych polskich organizacjach. W 1939 r. aresztowany przez gestapo, osadzony w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen-Oranienburg i zamordowany. Jego żona Wanda została osadzona w KL Ravensbrück. Donimirscy walczyli o zachowanie polskiego oblicza Pomorza, Warmii i Mazur w XIX i XX w. Po wysiedleniu rodzina zamieszkała w Generalnym Gubernatorstwie. Dwie córki Donimirskich, Ewa i Halina uczestniczyły w Powstaniu Warszawskim. Jedna z nich – Ewa zginęła. Prócz Donimirskiego w tym roku przypomniane zostaną również sylwetki innych walczących za Ojczyznę: Wacława Wawrzyniaka, Stanisława Sapocińskiego, Brunona Ochojskiego i Mikołaja Kedacza.

Fot. z uroczystości I LO w Kwidzynie – Aleksander Łubiński UM Kwidzyn; Skwer Kombatantów w Kwidzynie – Arkadiusz Kosiński, reporter „Dziennik Bałtycki".